Het kerkhof Aceh – Makam Kehormatan Tentara Belanda Banda Aceh.
Militairen op een kerkhof voor militairen in den vreemde. De wereld zit raar in elkaar. Eerst bevechten ze elkaar voor tig-jaren en na zoveel tientallen en tientallen jaren later, verzorgt een volk de graven van diegenen tegen wie ze gevochten hebben.
Maar goed, daar ga ik het niet over hebben over al die Aceh oorlogen (1874-1914) waar Nederland bijna aan bankroet aan ging en waar een paar familieleden van me mee te maken hadden. Nog gekker: de vader strijdt tegen Teuku Umar en de zoon was een vriend van Teuku.
Uiteraard verliest de zoon het van zijn pa, want die laatste was een hooggeplaatst legerleider (en het leger wil altijd knokken want anders wordt het oorlogsbudget ingekort) en zoonlief wordt weggepromoveerd naar Banjarmasin als Resident en later naar Celebes als gouverneur. (Lt.Gen. Willem Egbert Kroesen en Res. Cornelis Alexander Kroesen resp. broer van mijn overopa T.C.J. Kroesen en oudoom c.q. aangetrouwde neef van mijn opa Julius Boers.)
En natuurlijk denkt menigeen dat er enkel den Hollander begraven ligt, naast de Ambonese, Menadonese en Javaanse soldaten, maar wat weinigen weten is het feit, dat er daar vlakbij op een zijdelings stukje, ook Joodse graven liggen en welker geschiedenis een veel eerdere oorsprong heeft.
Helaas heeft ook daar de grote tsunami huisgehouden (en later nog een kleinere) en veel van de Joodse graven zijn totaal vernield.
Maar voor hen, die daar nog liggen, dan hier een plaatsje op mijn site, uit respect. Waarom? Simpel, omdat er zoals gewoonlijk bitter weinig in de Nederlandse geschiedenis- en overige boekwerken zo weinig te vinden is over zaken, die zogenaamd on-Nederlands zijn, of te “min” zijn om volledig vermeld te worden door de Nederlandse historici. Het is steeds die “kolong” die te voorschijn komt en waar Nederland zo groot in is om er alles onder te schuiven, wat men niet kan gebruiken ter meerdere glorie van den Ollander. De belastingopbrengst zal dan wel niet zo groot geweest zijn toch?
Het is in- en intriest, dat ik – dankzij het internet en de taal spreek en machtig ben – deze informatie over het oude Indië moet plukken van sites in Indonesia, daarmee bewezen hebbende, dat de voormalige kolonisator er bitter weinig aan doet om haar koloniaal verleden levend te houden, ten gunste van de huidige en komende generaties.
En derhalve tevens mede bewezen hebbend, dat het de voormalige kolonisator slechts te doen was geweest om de centen uit de voormalige koloniën in de kantong te proppen.
Die weinige historici uit het verleden, die WEL iets over de cultuur, adat en aanverwante zaken schreven van de voormalige koloniën… waar zijn hun geschriften nog te vinden? In stoffige archieven hooguit, toegankelijk slechts voor diegenen die er toevallig iets meer over willen weten.
De algemene trend tegenwoordig is toch slechts: Sate met bonken vlees geregen van een ons/stuk, kumpulan, het verschil NIET kennen tussen India, Indië en Indonesia, het publiekelijk neerdenderen in kranten van begrippen als “Zomerse avondmarkten in Indonesia.” (daarmee doelend op het woord Pasar Malam.)…. Nog ff, dan worden zelfs de geschiedenisboeken onthouden van algemene leerstof over wat eens Indië heette.
Tja, wat wil je en wat kan je eraan doen? Diegenen die verantwoordelijk zijn om de kennis over te dragen aan de komende generaties, weten er zelf bijna geen bal van.
De locatie van het kerkhof Banda Aceh.
Een stukje voorgeschiedenis uit de Acehpost van mei 2014 over het durp dat vroeger Blower (Belower) heette en sinds Indonesia’s onafhankelijkheid Sukaramai. Alhoewel in den volksmond men nog steeds spreekt over Belower.
Volgens de overleveringen, zoals genoteerd in de AcehPost gaat het verhaal als volgt:
Lang geleden, voor het uitbreken van de Aceh oorlogen, kwam uit Oost Europa een Joodse koopman in die contreien, kocht een stuk land en plaatste er woningen. Deze koopman heette Avram Meier Bolchover en al gauw werd het stuk land en de behuizing vernoemd naar deze koopman Bolchover. Maar als immer, heeft de lokale man moeite met het uitspreken van deze naam en werd het verbasterd tot Blower (Belower). In het gedenkboek op het militaire kerkhof wordt hier ook gewag over gemaakt. Na Bolchover vestigden zich meerdere Joodse families uit Oost Europa zich in deze contreien en werd door de lokale bevolking de gehele streek genoemd “Het Land van de Hoge Heren.”
“Dulunya, kata dia, Bolchover merupakan tuan tanah pemilik lahan yang menjadi perkampungan Sukaramai saat ini. Dia merupakan seorang pedagang yang masuk tepat sebelum peperangan Aceh melawan Belanda. Catatan mengenai Blower juga ditulis dalam buku panduan komplek makam militer Belanda, Kerkhoff alias Peutjut. Saat itu, seorang pedagang Yahudi yang berasal dari Eropa Timur datang ke sebuah tempat di pinggir kota Banda Aceh. Namanya Bolchover. Bolchover kemudian membeli sebidang tanah dan membuka usaha perumahan di tempat tersebut yang kemudian dikenal sebagai Blower. “Karena masyarakat Aceh kesulitan menyebut lahan tersebut sesuai nama pemiliknya Bolchover, akhirnya penyebutan daerah itu menjadi Blower,” katanya. “Selain Blower, ada juga tanah milik Yahudi di kawasan Dinas Sosial Banda Aceh atau kantor perbendaharaan negara kota Banda Aceh. Dulunya disebut tanah tersebut milik Tuan Besar,” kata Rusdi Sufi. Menurut Rusdi Sufi, tanah-tanah milik Yahudi tersebut kemudian dialihstatuskan menjadi milik daerah Aceh setelah kemerdekaan. “Tanah milik Bolchover itu sekarang berubah menjadi pemukiman penduduk dan disebut Desa Sukaramai setelah Indonesia merdeka. Namun warga masih sering menyebutnya Blower,” katanya.[] – See more at: http://atjehpost.co/articles/read/4759/Gampong-Blower-di-Aceh-Dulunya-Milik-Yahudi#sthash.lMkSvUWs.dpuf “
Foto’s en info afkomstig van: Zonamantap.blogspot.nl en Acehpost.com en links op de hiervoor genoemde sites.
Een summary van de begraven Joden afkomstig uit Herlau en Yassi Roemenie te Aceh volgens gegevens van JewisgGen.org
Enkele andere onbekende Joodse graven aldaar. Helaas ben ik niet bij machte om dit te ontcijferen.
