Dit is een pagina gewijd aan een deel van mijn familie van vaders kant, die op het kerkhof Peneleh begraven liggen. Ik zal slechts één foto hier plaatsen en wel de foto van het graf van Marcus Nahapiet Galstaun en daarmee de gehele Armeense gemeenschap respecterend die aldaar begraven ligt/lag.
De Armeense gemeenschap verplaatste zich in een later stadium naar Soerabaya en Peneleh werd derhalve ook het kerkhof van vele Armenen.
Het is de Armeense tak van mijn familie en u gelieve dit te respecteren. Mocht men geen interesse of voorkennis hebben van het Armeense gebeuren in dat voormalig Ned. Indië en de historie van het oude Armenie, dan raad ik u om spoorslags verder te surfen.
Maar dat zou héél jammer zijn, want waren de [Perzische] Armenen NIET naar Ned.Indië gegaan, dan had m.i. Nederlands Indië allang bankrupt gegaan of had in een poging de kolonie te redden, de Ned./Ned.Indische regering veel sneller een beroep moeten doen op het kapitaal van de aldaar in Ned. Indië gevestigde Chinese gemeenschap. En dat was het laatste wat de regering wilde: namelijk invloed van de Chinezen op het financiele reilen en zeilen in Ned. Indië….
Het is maar dat u weet:
- De Javaasche Bank werd in 1828 opgericht met grotendeels Armeense middelen. Één of andere troon gerechtigde Willem de Zoveelste wilde namelijk via het bankgebeuren meer controle hebben over al die verdiensten in dat oude Ned. Indië.
- De financiering van de ambtelijke salaraissen en soldaten salarissen werd menigmaal bewerkstelligd door het kapitaal van de Armeense Gemeenschap, omdat ’s Lands kas wel eens de bodem liet zien. Bet-over-opa Joseph kreeg niet voor niets grote stukken land als “rente” voor het “openttrekken van zijn dompet.”
- De Armenen van Basrah/Bushire, India, Singapore, Malaysia (Malacca), Philipijnen waren één grote familie.
Meer weten? Zeg ik niet, ga er maar zelf achter heen om het uit te vogelen. Denk maar bijvoorbeeld aan de opiumhandel op last van de nota bene de Ned./Ned. Indische regering zelve. (De opium kwam later pas in handen van de Chinese bevolkingsgroep.)
Men begrijpt zeker wel, dat ik niet het hele hebben en houwen hier ter tafel zal brengen, aangezien ik de neiging heb te denken, dat deze kost voor velen niet interessant is en derhalve mijn inspanningen “percuma” zullen zijn. (Laten we eerlijk zijn: Als de Nederlandse regering – afd. Historie Ned. Indië – al deze gegevens ook heeft, maar het ver weg diep in de meest stoffige hoeken van de archieven achter slot en grendel heeft geplaatst, dan…. nah ja, vul zelf maar in…Malu.)
Gegevens zijn afkomstig uit mijn prive archief, het familie archief van wijlen mijn oud-oom Armen Joseph (gestorven zomer 2013), Persee Parijs/Frankrijk 1992/2001/2008, Drs. Keram Kevonian Directeur Historische Wetenschappen Frankrijk, H.Ter Hovhaniants Geschiedenis van Nieuw Julpha bij Isphahan Iran, P.C. Bloys van Treslong Prins, A. Zakariants, Mesrob (Mesrope), het CBG, de almanakken en vele andere documentatie, waaronder Engelse en Turkse geschriften.
Het graf van Marcus Nahapiet Galstaun.
Geboren te Nieuw Julpha Iran (Toen nog Perzië geheten) op 22 sept 1850 en gestorven te Soerabaya 28 okt 1921.
BRP10 vermeldt tevens dat in dit graf B2600 begraven liggen: Catharina Galstaun geboren Gaspar (+1903) en Rosa Regina Galstaun (+1964). De almanak vermeldt slechts dat Marcus Nahapiet Galstaun hier op 28 okt 1921 begraven werd, daar waar het grafopschrift de volledige informatie verstrekt. Helaas maar waar: voor de zoveelste keer de “vaker voorkomende chaos en wanorde” in de informatie van de almanakken.
Foto: Denys Lombard Persee 1992:
Het graf anno 2014 (via Krancher dot Com):
Marcus Nahapiet Galstaun was gehuwd met Thagoehi Eliazar Gasper (geboren te Batavia 1855 en gestorven te Soerabaya 1903.) Haar graf moet ook te Peneleh liggen, echter ik vrees dat het niet meer herkenbaar is door de tand des tijds.
Thagoehi’s ouders waren:
Eleazar Gregory Gasper (Nieuw Julpha 1808 en gestorven Nieuw Julpha 1859) en huwde te Bushire ten tweede met Chatoen Demetrius (geboren ?? te Bushire en te Soerabaya 1886 gestorven.)
Uit het huwelijk tussen Eleazar Gregory Gasper en Chatoen Demetrius werden in totaal de volgende kinderen geboren:
- Mariam Gaspar * 1851 te Bushire en + Soerabaja 1896. Zij huwde Satoor Stephan Petrus.
- Madlina Eleazar Gaspar * 7-4-1853 Batavia en 14-6-1915 Den Haag. Zij huwde James Aviet Mesrope *Calcutta en +5-11-1914 Den Haag. Het gezin kwam op 22/6/1914 aan te Den Haag en heeft maar kort nog van Den Haag mogen genieten.
- Elizabeth Eleazar Gaspar
- Thagoehi Eleazar Gaspar en zij huwde Marcus Nahapiet Galstaun.
Chatoen (Op zijn Hollands Katoon) ligt begraven in graf B1083 te Peneleh samen met: Elizabeth Demetrius geboren Arathoon (*16-2-1808 +21-2-1886) , Mary E.G. Petrus (zie grafschrift hieronder). Ook in dit graf ligt Angelica Mesrope oud 11 maanden, dochtertje van James Aviet Mesrope.
“Sacred to the memory of Mary E.G. Gaspar beloved wife of S.S. Petrus *15-09-1851 Bushire +11-11-1896 Batavia.”
Ter extra informatie. Te Batavia graf 25B liggen de volgende familieleden.
- Christina Paulina Gaspar *16-12-1861 en +08-02-1878 Batavia (Jonger zusje van Tigranes nummer 4 hieronder)
- Gregory Eleazar Gaspar *15-04-1830 Nieuw Julfa en +23-09-1895 Soekaboemi (Zoon van Eleazar Gregory Gaspar met zijn eerste vrouw Moerassa Joseph Petrus)
- M. Gaspar-Johannes ( Armeens schrift) 29-02-1831 en +30-10-1918 Batavia (Moerassa Johannes – zuster van Joseph Johannes Amir.)
- Tigranes Gregory Gasper *17-12-1856 en 11-11-1927 Batavia
- Eleazar Gregory Gasper *24-10-1851 Bushire en +11-11-1927 Soekaboemi
Eleazar Gregory Gaspar was ten rechte geheten: EGHIAZAR GRIGOR GASPAR(IAN).
Noot: Raden Saleh was de zogeheten “hofschilder” van de gevestigde Armeniaanse orde in Ned. Indië. Hij heeft meerdere personen geschilderd, waaronder Mariam Haroutounian en welker monument ik hieronder plaats. Het beeld stond bij de ingang van de Armeense kerk te Batavia. Zij was de grootste weldoenster van de Armeense Gemeenschap en kerk.
Om verder te gaan met de Armeense belangen verstrengeling en familie relatie:
Hieronder een klein uittreksel van de stamboom van de familie Johannes Amiriants. (Mijn betovergrootvader was Joseph Johannes Amir ten rechte genoemd Hovsep Hovhanes Amirkhan.)
Joseph Johannes Amirkhan had een paar zussen en broers en één van zijn jongere zussen was (voornaam onbekend) Johannes Amirkhan (geb ?? Nieuw Julpfa was gehuwd met Joseph Petrus. Uit dit huwelijk werd onder andere geboren Moerassa Joseph Petrus en deze Moerassa was namelijk de eerste vrouw van Eleazar Gregory Gasper zoals hierboven genoemd.
Een straatbeeld uit Nieuw Julpha. Door de Sjah van Perzie destijds met héél véél animo aan de Armenen toegekend, omdat er daardoor héél véél Armeens geld in de schatkist van de Sjah binnenkwam en de Sjah nog héél véél jaren er plezier van had omdat hij dan zijn dames in de harem nog héél véél cadeautjes kon geven. Everybody happy.
En wat valt er nu op aan bovenstaande foto? Een hele lange straat met bomen die netjes in goten geplant zijn …. en helemaal in de verte een groepje Armeense bewoners, die argwanend naar de fotograaf koekeloeren. En dat is niet zo verwonderlijk, gelet op het wrede verleden van de Armenen, voordat zij naar Nieuw Julpha in Perzië verkast werden…..
Huh? Nieuw Julpha? Was er dan ook een Oud Julpha? Neen, een Oud Julpha was er niet, maar er was wel een JULPHA en die Armeense stad werd door de vele oorlogen tussen Perzië, Turkije en Afghanistan met de grond gelijk gemaakt…. Huh? Afghanistan? Dat landje dat heden ten dage bol staat van ellende en oorlogen en bomaanslagen en voorheen de Russen bijna bankroet maakte? Jawel, dat Afghanistan dus. En anders laat je de Google machine maar werken, als je meer wilt weten.
Hieronder een filmpje over het oude Julfa en wat er mee gebeurd was. Niet geschikt voor kijkers/lezers die hun oogjes liever sluiten voor deze gebeurtenissen en liever aan de stranden van Bali denken of borden vol lekker Indonesisch eten.
De vernietiging van het oude Julfa.