Voor vader Pieter Hendrik Maasdam, geschreven 03 nov 2019.
zijn zoon Hendrik Pieter Maasdam en zijn vrienden Jan Dirk van Deelen en diens jongere broer Antonie Hendrik van Deelen.
Een triest ongeluk in juni 1924.
Opdat zij niet vergeten worden.
Zie studbook kaart boven:
PIETER HENDRIK MAASDAM was een Rotterdamse jongen geboren te Kralingen op 23 juni 1872 uit ouders Izaak Hendrik en Cornelia Bremken. (Beiden oorspronkelijk afkomstig uit Strijen ZH) en Pieter tekende voor het koloniale leger toen hij dienstplichtig werd en kwam al doende terecht in voormalig Ned. Indië, kreeg een relatie met een lokale vrouw geheten MOERSINAH met wie hij hun enige zoon kreeg geheten HENDRIK PIETER MAASDAM, geboren 13-9-1905 te Batavia en de kleine Hendrik groeide op, deed zijn best op school en kwam zodoende in het schooljaar 1924 terecht in de bovenbouw van de gouvernements HBS aan de Bilitonstraat.
Hendrik had vrienden op school en dat waren onder andere de broers JAN DIRK VAN DEELEN, geboren te Koedoes op 31 juli 1905 en diens jonger broertje ANT(h)ONIE HENDRIK VAN DEELEN, geboren te Solo op 25 juli 1907. Zij waren een tweetal kinderen van meerdere, van de heer A.van Deelen, inspecteur onderwijs en diens echtgenote, gevestigd te Bandoeng sedert 1908 en per 1922/1924 overgeplaatst naar Amboina, terwijl het gezin achterbleef te Bandoeng.
Een medeleerling van de gouvernements HBS in 1924 was Eppo Doeve, de later zo bekende tekenaar en ontwerper van bankbiljetten. Zie foto hieronder uit 1925. Gegevens zoals verstrekt door de Moesson. Eppo staat helemal rechts, zie pijl en naam. Op bedoelde foto hieronder hadden de jongens Maasdam en gebroeders van Deelen kunnen staan, ware het niet dat er in juni/juli 1924 een vreselijk ongeluk plaats vond, waarbij de 3 genoemde jongens het leven lieten.
De 3 vrienden gingen een weekendje weg naar de Tangkoeban Perahoe – de krater Kawah Ratoe (koninginekrater) en ook tegenwoordig genoemd de Kawah Mati (Dodelijke of dode krater.).
Door gifgassen overmand verloren de drie vrienden hun leven bij deze tocht en met hulp van 3 compagniën genie-troepen, vrijwillige burgers en plaatselijk bevolkingsleden werden na een paar dagen zoektochten hun lichamen gevonden en met veel moeite geborgen en begraven. Vader Maasdam was bij het hele gebeuren aanwezig en de heer van Deelen was in Amboina en derhalve gedeeltelijk aanwezig.
In de oude kranten van Delpher zijn diverse verslagen over het dodelijk gebeuren te lezen en de heer C.W. Wormser (bekend schrijver, Directeur Preanger Bode, Alpinist (en meer), die bij de reddingspogingen van de jongens een zeer belangrijke en behulpzame rol vervulde, heeft in zijn boek Drie en Dertig Jaren op Java de hele gebeurtenis tot in detail beschreven.
En om een idee te hebben wie de heer C.W. Wormser (Carel Wilhelm) was, hieronder een tweetal foto’s (circa 1921 toen Louis in Indië was) uit de Moesson waar hij samen met Louis Couperus, K.A.R. Bosscha en H.W. Hoogland op staat:
De heer Wormser had in 1924 eveneens een zoon van de leeftijd van de drie genoemde slachtoffers en dat was Johan Adam Wormser (vernoemd naar zijn opa), geboren 1907 te Hilversum, die echter op het Lyceum te Bandoeng zat en niet op de HBS. De heer Johan Adam Wormser was eveneens een zeer bekend journalist en schrijver. (De Moesson staat vol van zijn epistels.)
Op DBNL genoeg te vinden over de opa van de jonge Johan Adam Wormser.
Wat me opviel toen ik de krantenberichten door neuzelde is het feit, dat het spreekwoord De Beste Stuurlui staan aan wal ook hier zeer toepasselijk was en men ongenadig alles en iedereen die met de reddingspogingen bezig waren, via krantenberichten er van langs gaf…Goh, op welke forums heden ten dage en betrekking hebbend op het Indisch gebeuren lees ik dit soort berichten ook? Elkaar digitaal doodslaan en de vreselijkste verwensingen naar het hoofd gooien….triest dat men dit toelaat en nog triester dat de “daders” in hun “oude dagen” zich tot zoiets verlagen. Des mensens eigen?
De Ned.Indische regering en met behulp van giften van burgers, boerenbuitenlui richtte een monument op ter ere en respect van deze 3 jongens, nabij de plek van het ongeluk. De familie Ursone was één der eersten om hun bijdragen te leveren. (De familie URSONE was te Bandoeng een zeer bekende fabrikant van graftstenen en marmer.)
Hieronder enkele foto’s met vermelding dat de foto’s afkomstig zijn uit FotoZoektFamilie.
Het monument bestaat heden ten dage nog slechts in de digitale wereld, want anno 2019 is het er niet meer.
Het leven ging door en zo ook voor de heer Maasdam, ondanks het feit, dat hij later in 1924 zijn enig kind en zoon verloor.
De crisisjaren braken aan en zo ook de oorlog en de Japanse bezetting van voormalig Ned. Indië en op 8 maart 1942 werd de heer Maasdam gedwongen het kamp Ambarawa 8 (Semarang) in te gaan. Hij was 70 jaren oud en vlak voor het beëindigen van de oorlog liet hij het leven op 4 januari 1945.
Het grootste deel van zijn leven gaf hij aan Indië waar hij hoopte zijn geluk te vinden: hij vond ten dele zijn geluk en betaalde de hoogste prijs ervoor – een vroege dood van zijn zoon en zijn dood in een interneringskamp Ambarawa 8, het kamp voor oudere mannen.
Mij is onbekend wat er verder met het gezin van Deelen gebeurde. Ik heb het niet verder uitgeplozen, wegens ontbrekende en/of gebrekkige informatie. Helaas, want ik had de broers van Deelen ook heel graag mijn eer en respect uitgebreider kenbaar willen maken, opdat de wereld hen ook niet vergete.
ZIE VERVOLGPAGINA FAM. MAASDAM DEEL 2.
Moge zij allen in alle eeuwige vrede rusten onder de hoede van de Allerhoogste Schepper.