De lotgevallen van een jongen van de Jl Tambaksari te Surabaya – Jopie Henk Nahuysen…. En uiteindelijk is veel toch wel weer op zijn pootjes terecht gekomen voor Joop.
De Jl Tambaksari ligt heel dichtbij de Jl Kusuma Bangsa (vroegere Cannalaan) en op het kaartje hieronder is te zien waar de straat zich precies bevindt.
Het verhaal van en over Joop heb ik persoonlijk van hem mogen horen en optekenen en met zijn goedkeuring op mijn site plaatsen ter verspreiding van hetgeen hem is overkomen in die beroerde tijden, opdat ook de jongere generaties er van mogen leren.
Dit verhaal gaat over Joop Nahuysen, destijds woonachtig aan de Jl Tambaksari nummer 55 Surabaya in augustus 1942 en geboren in een kliniek tegenover het stadion. Huisnummer 55 bevindt zich onder de eerste “a” van Jl Srikaya, bijna haaks op de Jalan Karang Gayam (Zie kaart boven). De kliniek waar Joop geboren was, heet de St. Melania-Kliniek en die nog steeds dienst doet als kraamkliniek. Twee jaren geleden ging Joop in de kliniek op bezoek en zag het originele kraambed terug waarin hij geboren was.
Er zijn overeenkomsten tussen Joop en mij: Joop’s vader was telegrafist op HMS de Ruyter en collega van mijn broer; beiden sneuvelden gezamenlijk in de Slag in de Javazee in februari 1942 en Joop heeft derhalve zijn vader ook nooit gekend, net als ik mijn broer nooit gekend heb.
Joop’s pa – Antonie Nahuijsen geheten – was geboren in Magelang en zijn ma was geboren uit het huwelijk van Nganten Soekarni (zijn oma) en haar Europese echtgenoot. Abusievelijk werd echter in Joop’s paspoort de naam NAHUYSEN vermeldt. Joop zelf ziet graag dat zijn naam als Nahuijsen bekend staat. Ik kan dit hier op deze site echter niet zomaar klakkeloos veranderen, aangezien ik dan me zelf schuldig maak aan afwijkingen van feiten, zoals deze bijvoorbeeld in Joop’s paspoort staan en daarmee dus det doel van deze site voorbijstreef.
Ik zal hiernavolgend niet de totale genealogie van Joop uit de doeken doen, gelet op respect van Joop’s overige familieleden, hetzij overleden hetzij in leven.
Het gezin werd 9 maanden in het beschermingskamp Ceweng Jombang opgesloten (september 1945 t/m juni 1946 met 1100 vrouwen kinderen) alvorens weer naar de Jl Tambaksari terug te keren vanwaar het gezin in 1952 met de Zuiderkruis naar Nederland vertrok. In de Bersiap tijd werd Joop gemolesteerd en deze gebeurtenissen veroorzaakten bij Joop ook trauma’s, waar ik later op terugkom.
In de Jl Tambaksari nummer 55 te Surabaya woonden Joop en zijn familie recht tegenover het huidige Persebaya voetbalstadion. Zie foto onder.
Tegenwoordig anno 2012 woont Joop te Bandung in dit huis en daar mag Joop best trots op zijn toch. Een geslaagde Indo uit Surabaya ondanks alle ellende en droefenis van die 2de WO en de nasleep. Vanuit dit huis hebben Joop en Evie (zijn vrouw) een uitzicht op de Malabar.
Bij aankomst in Nederland werd het gezin te Dantumawoude in een pension geplaatst en de hospita had tevens een slagerij; het gezin “bofte” met deze hospita aangezien zij regelmatig het gezin van rijst voorzag en natuurlijk ook goed vlees.
Maar ook bij Joop, net als bij vele andere slachtoffers van een oorlog, rees het gevolg ervan in hem op. Joop’s ma was inmiddels hertrouwd en Joop kon niet opschieten met zijn stiefvader. Handtastelijkheden bleven niet uit, gevolgd door reacties van Joop.
Inmiddels was het gezin verhuisd naar Sneek en vandaar door naar Wormerveer. Joop volgde de HBS, maar in 1958 werd Joop het huis uit gezet en geplaatst in een gesticht voor jeugdige delinkwenten. Dankzij de leiding, die namelijk inzag dat Joop geen echte delinkwent was, werd Joop al vrij snel in een pleeggezin liefderijk opgenomen en maakte hij de HBS-B af in Wageningen waar het gezin woonde.
Joop’s pleegouders zijn inmiddels al overleden.
“Trauma’s” en happy ending gevolgen:
Ik noem het trauma’s maar is wel positief bedoeld.
Één der trauma’s van Joop was het feit, dat Joop net als zijn vader, later naar zee wilde gaan; het maakte niet uit welk baantje: Joop moest naar zee ter ere van de nagedachtenis van zijn vader.
Doordat Joop echter in zijn HBS-tijd ook verplicht boeken moest kennen, kwam hij het boek tegen van A. den Doollaard “Het land achter God’s rug” en de inhoud van dit boek deed Joop besluiten om zijn loopbaan niet op zee te vervolmaken en Joop ging Weg- en Waterbouwkunde studeren in Utrecht en volgde in Dordrecht de studie van Economische Bedrijfstechniek en behaalde zijn titel. En zo doende werden deze studies uiteindelijk zijn loopbaan, hetgeen anno 2012 nog steeds zijn werk is. Daarover later meer.
Het feit dat Joop zijn loopbaan niet op zee vervolgde betekende niet dat het gemis van zijn vader hem niet voortdurend door het hoofd spookte en Joop wijdde daarom ook heel veel tijd en energie aan het verzamelen van feiten over de Slag in de Javazee. Dit resulteerde onder meer in de oprichting van de V.O.N. = Vereniging van Overlevenden en Nabestaanden van “de Slag in de Javazee 1942 c.a.” welke notariëel bekrachtigd werd door notarissen Wedemijer en Dielissen te Berlicum onder nummer 2012.036979.01/1 met als doel:
- Het jaarlijks organiseren en instandhouden van de Herdenking van de Slag in de Javazeeop 27 februari in Indonesia op de zeelocatie met de coördinaten 06 graden 00 seconden Z.B. en 112 graden 05 seconden O.L. en met als hoogtepunten de jaren 2017, 2022, 2027 enzovoorts.
- Het behartigen van de belangen van overlevenden en nabestaanden van de Slag in de Javazee op internationaal gebied met name voor hen die wonen in Nederland, Indonesia, Australia, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Japan c.a.
- Het ondersteunen van overlevenden en nabestaanden van de Slag in de Javazee, die zijn voortgevloeid uit de gevolgen van deze Slag.
- Het verzamelen en uitwisselen van gegevens en ervaringen omtrent de Slag in de Javazee.
- Het aantrekken van donateurs en sponsors om in het financiële onderhoud te kunnen voorzien.
- Alsmede van al hetgeen tot het vorenstaande behoort of bevorderlijk kan zijn in de ruimste zin des woords.
- Overige statuten en bepalingen zijn uiteraard bij Joop zelf op te vragen en zijn adres en overige gegevens zijn bij mij bekend. Zijn email adres is wel op deze site geplaatst.
Een ander trauma dat Joop overhield aan de oorlog en gevolgen zoals o.a. molest, was het feit dat hij NOOIT meer naar Indonesia terug wilde gaan, met welk doel dan ook.
Op aandringen van zijn dochter Merel ging Joop echter in 1997 voor het eerst weer terug naar Indonesia en zoals velen voor hem en met hem: Het betreden van de aarde waar hij geboren was, maakte veel los. Een paar aangrijpende gebeurtenissen overvielen hem tijdens dit bezoek aan Indonesia; Joop noemde het woord Mistiek:
- Joop wilde op bezoek bij het oude buurmeisje van de Jl Tambaksari nummer 57 en bij aankomst bleek zij een dag ervoor te zijn gestorven.
- Joop maakte kennis te Bandung op het station met 3 dames die reclame maakten voor een of ander handelsprodukt en de teamleader vroeg Joop of hij één der dames die de Nederlandse taal machtig is, soms wilde spreken; Joop raakte in gesprek met die Nederlands sprekende dame. Zij werd later Joop’s tweede vrouw. En dat gebeurde pas in 2006, want in 1997 was zij nog gehuwd en scheidde pas later. Onnodig te vermelden, dat Joop het Muslim geloof heeft aangenomen. Joop’s teamleader stierf een maand na de kennismaking van Joop op het staion te Bandung met Evie. Joop: “Hij moet een Engel zijn geweest, die zijn plicht heeft gedaan.”
- Deze dame heet Evie Mariani Soedrajat en is een dochter van de heer Soedrajat gehuwd met mevr. Elisabeth Brouwer. Over Joop’s vrouw Evie later meer hieronder.
Verdere carriere en levensloop van Joop:
In 2000 stopte Joop na een langdurig werkverband bij zijn werkgever(s) – allen bekende namen in de bouwwereld – en begon zijn eigen ingenieursbureau ING.RAIL welker werkzaamheden bestaan uit engineering van Rail- en Infrastructuur projecten. Joop’s bedrijf draait goed en hij heeft momenteel een vestiging in Nederland en 2 kantoren in Indonesia en bulkt van de opdrachten.
- Een bizondere opdracht waar Joop en zijn medewerkers momenteel druk doende mee zijn
- Een geprivatiseerd zeehaven projekt (de eerste van Indonesia) te Padang (vroegere Kon. Emma haven) nabij Teluk Bayur met aansluitend
- Een geprivatiseerde spoorlijn ten behoeve van de uitvoer en transito van ijzererts, steenkool en cement en palm-olie.
- De nodige overslag en opslag ruimtes/fasciliteiten.
Één en ander noopt Joop natuurlijk tot het volgen van een druk reisschema zoals: 3 weken in Nederland, dan 3 weken in Indonesia en zo verder.
Ik vroeg Joop of het niet tijd was om ’s lekker te genieten van het leven, gelet op zijn leeftijd, waarop Joop antwoordde dat hij er voorlopig nog niet aan dacht: ik ben gezond, ik voel me goed, ik ben werklustig en ik ben happy. Wat doe je als je gepensioneerd bent? Leuke dingen.
Joop een jongen uit Surabaya, geboren in een klotetijd, een klotejeugd volgend, maar ondanks alles héél goed op zijn pootjes terecht gekomen. Bravo Joop !!!
Iets over de herdenkings ceremonie op zee te Bawean, waar de Slag in de Javazee plaats vond.
Zie de pagina Slag in de Javazee 2.
Evie, Joop’s vrouw:
Zoals al geschreven: Evie is een dochter van de heer Soedrajat (Sundanees en geboren te Garut) en mevr. Elisabeth Brouwer (Nederlandse vader en Sundanese moeder en geboren te Cimahi) en daarom toch ook Indo, ja toch. Evie is geboren te Bandung
Maar Evie is natuurlijk meer en hierna volgt een stukje verhaal (beetje promoting ook nog):
- Ze wordt ook wel de Sundanese Nachtegaal genoemd, want ze is zangeres en behalve concurrente van Hetty Koes Endang, ook haar vriendin.
- Evie won de volgende prijzen:
- Songfestival Bandung 1973 1ste Prijs.
- Songfestival West Java 1975 1ste Prijs.
- Songfestival West Java 1977 1ste Prijs, de beste Ratu Popsinger West Java.
- Songfestival Singapore 1977 1ste Prijs, Mandarin Popsongs
- In 1976 mee met een militaire delegatie naar Nederland om in Delft voor de Indonesische gemeente in Nederland op te treden.
- In 2008 een optreden op de Pasar Malam Den Haag, waar zij liederen zong in het Indonesisch, Mandarijn, Sundanees, Spaans en het Nederlands en dat was het lied “Waarom fluister ik je naam nog?.”(Benny Neyman).
- Naar aanleiding van dit optreden op de pasar malam, werd haar Sundanese VCD “Kirang Kumaha” een grote verkoop hit. (Voor de niet Sundanees sprekenden: Kirang Kumaha = Wat is er met mij?
- In 2009 verscheen haar nieuwe Nederlandse CD “Heimwee naar Indië nr. 10.”
Een tekst fragment uit : KIRANG KUMAHA (Wat is er met mij?)
Naha naon lepatna
Naha naon dosana
Kuring ka anjeun
Naha kedah kumaha
Naha kirang kumaha
Kuring ka anjeun…….
Wat doe ik fout?
Waarom voel ik me schuldig naar je toe?
Hoe moet dat dan?
Hoe weinig weet ik van je?
Hieronder een Youtube versie van bovengenoemd lied:
Dat was het zo’n beetje over Jopie Henk Nahuysen, een jongen uit Surabaya en een klein stukje over Evie zijn vrouw, uit Bandung.
Het relaas over de VON en de Slag in de Javazee vindt u dus hier.
Foto onder: de afbeelding van de VCD Kirang Kumaha met Evie Mariani.