Adriaan Koek

Adriaan Koek en zijn miljoenen erfenis.

Deze pagina over vriend Adriaan Koek betreft een stuk genealogie, VOC tijden, India/Ceylon, Malacca(Malaysia tegenwoordig) en Indië, enkele slavinnen uit diverse streken daar in die buurten, baantjes najagen, vriendjes zijn met de Engelsen, landje pik spelen, kortom het gaat helemaal door tot dat Malaysia haar onafhankelijkheid kreeg in 1957…… en de koloniale bezittingen (van Engeland) verdeeld moesten worden en ineens mensjes wakker werden omdat er eventueel “geroofde” buit te verdelen viel.

Waarom dan wel mijn belangstelling voor vriend Adriaan? Spannend! Adriaan liet een aanzienlijke erfenis na (tot en met in de Moesson werd hierover gerept – zie helemaal onderaan deze pagina –  en ondergetekende is gerelateerd aan Adriaan Koek, maar viste ten tweede male achter het net wat betreft de verdeling van de poet.

Jaja, die Adriaan Koek had heel wat duiten in de zak van zijn broek.

Elders op deze website heb ik een keer geschreven, dat ik niets uit een erfenis van een nazaat van mijn betovergrootvader Joseph heb gekregen en idem dito ook dit keer, dus klop dan ook niet bij me aan voor een gulle overmaking naar je bankrekening, want dat gaat niet, aangezien ze mijn bankrekening opgeheven hebben.

Stond al jaren in het rood en ik vulde niet aan; sudah al genoeg,  dacht de bank ngamuk -boos-  en men sloot mijn rekening dus af. Ik natuurlijk op hoge poten naar de bank met een stapel bankbiljetten om aan te vullen. Allemaal biljetten met miljarden erop nog uit de tijd Deutsche Reichsmarken uit pre Hitler tijd.

Kurang ajar (onbeschoft) die kassier: begint ie me uit te lachen. Sudah, ik dacht laat maar en ik ga de bank uit, draai me om en zwaai naar hem met mijn Gold Credit Card. Hij nog harder lachen: Is geblokkeerd, zegt ie.

Ja al, toen moest ik maar naar de steun en in de rij staan aan het steunloket toch.

En de mensen in de rij beginnen tegen me aan te lullen, maar ik ben een serampangan Indo van de straat en niet ontwikkeld in buitenlandse talen en ik versta ze daarom niet, dus ik blijf maar stil toch.

Veel Indo’s uit vroegere tijden bijna altijd toch stil, niet dan? Over het algemeen genomen: ze schreeuwen niet, ze dringen niet voor, ze wachten netjes hun beurt af, ze zijn verlegen, ze zeggen vaak “al soedah laat maar” en ik dus ook zo en toen ben ik eindelijk aan de beurt aan het loket natuurlijk.

Dus ik zeg tegen die ambtenaar: Nir, Nir, geef mij maar meteen voor 10 jaren tegelijk, dan hoef ik niet elke keer in de rij te staan en ben ik niet verlegen als mijn vrienden mij zien hier aan het loket, terwijl ik een beetje beschaamd aan mijn vingers pulk. Dan kan ik een nieuw leventje opbouwen Nir in Indië als ik met dat geld terug ga. Nir, ik heb gehoord dat vroeger veel mensen uit andere landen ook ineens veel geld krijgen van jullie, Nir, om terug te gaan naar het eigen land waar zij vandaan kwamen.

Die meneer, te errug, hij krijgt de lachstuipen en zijn collega’s ook al en ik vraag waarom zij lachen. Ik wacht rustig mijn beurt af, ik ben toch beleefd, ik vraag netjes en dan zoiets. En toen zegt die meneer tegen mij: Dat waren geen Indo’s die dat eertijds vroegen en kregen. Indo’s worden beschouwd als Nederlanders, daarom lachen wij. Jij bent toch geen buitenlander….alhoewel je geclassificeerd wordt onder de noemer Indische Allochtoon, snappie? …. Aduh, ruwet(op hol geslagen) mijn otak(hersenpan), dus ik zeg niets meer.

OK, genoeg geleuterd door mij, nu het serieuze werk.

Ik begin maar ’s met een oproep in kranten, gevonden natuurlijk in de www.kb.nl

(Ik weet niet wie op het idee was gekomen, om de kranten te digitaliseren, maar dat was een gouden idee geweest. Mijn complimenten alsnog voor die jongens van de KB. Een beetje moeite doen, geluk hebben met de zoektermen en zowat heel Indië komt boven water inclusief schandalen, roofpartijen, moorden, scharrelarijen, genealogie, kortom een langdurige Indische GTST maar dan kompleter en wetenschappelijker. Je lah(lacht) je kriput toch? Indische Geschiedenis leeft mensen; het hele jaar door kon men daar in de tropenzon donderjagen.

De geschiedenis van Nederland is een beetje saai, want minimaal een kwart van het jaar zat men maar binnen…. te koud en de kachel deed het soms niet… dus moesten de koeien en paarden maar in de huiskamer slapen…werd een beetje warmer binnen.)

Nah itu dia, dacht ik. Hebbes, erfgenamen van de families Von Ranzow, Niessen en van Zuylen en daar hoor ik bij….dus verder zoeken dan maar. Niet naar die miljoenen, want zo die uitgereikt en verdeeld waren, dan was de koek van de erfgenamen van Koek toch al op, maar ik zocht naar wie die meneer Koek dan wel geweest moest zijn.

En dat verhaal komt hieronder in een soort genealogische vorm.

Adriaan Koek (de vierde generatie van de familie Koek, werd op 24 dec. 1759 te Malacca geboren. Zijn ouders waren Joost Koek (geboren 1731 en gestorven 1790 te Malacca) en Catharina DE ROTH.(Geboren 1735 te Malacca.) Catharina was een dochter van Johan de Roth uit Grave en haar moeder was een vrije Singalese slavin. (Oorspronkelijk was stamvader de Roth afkomstig uit Koningsberg Pruissen en tegenwoordig ook genoemd Kaliningrad te Rusland.)

Malacca was destijds de belangrijkste handelspost van wat tegenwoordig Malaysia heet en hoe de Nederlanders aan Malacca waren gekomen, moet men zelf maar de geschiedenis erop na pluizen. Heeft iets met de Portugezen te maken. Nederland ruilde in 1825 Malacca in met de Engelsen voor Benkulu (Bencoolen)

De eerste Koek die voet aan wal zette in Malacca was Joost Danielsz COEK, die in 1675, afkomstig uit Middelburg met het schip ALEXANDER van de Kamer van Amsterdam, voet aan wal zette en zich daar zetelde. Hij huwde in tweede instantie met Joanna BARBIER geboren te Malacca in 1665. Joost Danielsz was aangemonsterd als Baas Scheepstimmerman. De eerste vrouw van Joost Danielsz was Maria HOOGERWERF, eveneens als Joanna Barbier geboren in 1665 te Malacca. Waarom dit huwelijk stuk ging is mij onbekend. Gestorven en weduwnaar? Of misschien ging ze er van door met de melkboer? Yo no se.

In elk geval, hij trouwde dus ten tweede male met Joanna Barbier, die een dochter was van Christoffel Barbier en Maria van Macau. (Een vrije slavin.)

Joanna Barbier was derhalve in de familie Koek de eerste aangetrouwde Indo Europese!!!

Josua Koek, geboren 1705 te Malacca en zoon van Joost Danielsz (geboren uit eerste of uit tweede huwelijk is mij onbekend) huwde Maria MEECKE (geboren 1704 en gestorven 1733 te Malacca). Josua was dekaan en en Oud Kapitein van de Burgerij.(Burghers). Deze Josua en Maria waren de grootouders van Adriaan Koek.

Recapitulerend:

De eerste Koek was Joost Danielsz, die onder andere een zoon kreeg Josua en deze kreeg weer onder ander een zoon Joost en Joost was dus de vader van Adriaan.

Adriaan was het tweede kind van in totaal 5 kinderen. Ik zal over deze andere kinderen hier niet verder over uitweiden, maar op aanvraag kan ik de geïnteresseerde hierover wat meer doen toesturen, mits voorzien van reden tot verzoek. In elk geval zijn de namen COUPERUS, THIJSSEN en ABELEVEN, alsmede hun hoge en invloedrijke posities in Indië en Malacca hiermee gemoeid.

Adriaan huwde op 26 jarige leeftijd met Maria Dionicia Wilhelmina DIETERICH, geboren in 1769 Malacca en dochter van Gustaaf Dieterich en KITJIL (Ketjil/Kecil) van Makassar Celebes. Adriaan’s vrouw was dus eveneens een Indo Europese.

Adriaan vervulde de functie van Opper Koopman en was tevens vervangend Hoofd Boekhouder. Daarnaast was hij van 1798 tot 1818 lid van Justitie te Malacca en van 1812 tot 1824 was hij tevens President van deze Raad. Daarbij was hij schatrijk uit hoofde van zijn functie als Opper Koopman en tevens ook nog een leidinggevend lid van de Weeskamer aldaar.

Kortom, ik kan hier de hele reutemeteut neer gaan pennen, maar daar heb ik geen zin in en daarom dan de oplossing als volgt: Lees het volgend krantenartikel uit 1953. Lees de linkerkolom eerst van boven naar beneden, alvorens verder te gaan met de rechterkolom.

 

 

Bovenstaand artikel is uit 1953 en Malaysia (Eerst Malaya geheten na de onafhankelijkheid en één staat met Singapore en na separatie werd het Malaysia.) verkreeg de onafhankelijkheid in 1957.

Het hoeft geen betoog, dat het hele gejaag op de erfenis geen vervolg kreeg, aangezien het landerijen betrof en het zou van de gekkum geweest zijn, als Malaysia haar rechtmatige gronden zou afstaan aan erfgenamen van ex-kolonialen en dan nog gebaseerd op een koloniale Engelse wet uit 1861.

Zou men dan de erfenis geclaimd kunnen hebben bij de Engelse regering? Tja, net als voor de meeste lezers is het antwoord voor mij onbekend en ook nog eens niet relevant na zoveel jaren. Misschien is het de erfgenamen gelukt, misschien niet. Want behalve de erfgenamen van de Koek familie waren er natuulijk ook nog honderden andere families, die meenden recht te hebben op hun koloniale gronden in Malayasia en ik denk niet dat de toenmalige Engelse regering daar op zat te wachten toch?

Ik zie de Engelse ambtenaar aan zijn loketje zitten met potlood en notitieblok:

  1. Naam? Sofinummer? Om hoeveel gaat het?… Huh? 6 miljoen Pond? Next !!!
  2. Naam? Sofinummer? Om hoeveel gaat het?… Huh? 3 miljoen Pond? Next !!!
  3. Enzovoorts tot er 684 mensjes aan de beurt waren geweest en in totaal al een slordige 7 miljard Ponden claimden plus achterstallige rente. Jajaja. Next….riep de ambtenaar weer bij de volgende ronde.
  4. Naam? Sofinummer onbekend bij je? …. Neen, jij moet niet hier zijn. Ander loket moet je je melden. Je komt toch voor een uitkering? Versta je me? Opzouten…. Next!!!!
  5. Hup loketraampje dicht, ambtenaar schuift bordje ervoor: We zijn lunchen. Doei doei. En de wachtenden pakken van armoei ook maar hun lunchpakket uit…..En ineens….
  6. Next !!!! Iedereen kalang kibut en wakker geschrokken natuurlijk en zo ging het maar door.

Tot slot hieronder een overlijdens advertentie en mijn daarbij behorende uitleg wie nu wie was in deze advertentie.

De overledene C.A.G. von Ranzow is Christina Anna Geertruida van Angelbeek, geboren 23 aug 1823 te Malacca en was gehuwd met Lodewijk Carel Zowran von Ranzow. (Let op de naam Zowran en vergelijk die met Ranzow.)

M.L. Niessen is Matthias Lodewijk Niessen(Nijssen), kleinzoon van overledene en gehuwd met Lucretia de Ceuninck van Capelle.

W. Beerhorst had wat van doen met de moeder van Matthias Lodewijk, namelijk Elisabeth Chrsitina Anna Geertruida van Ranzow(dochter van overledene) en die gehuwd was met Matthias Nicolaas Niessen(Nijssen)…. Matthias Nicolaas was een oom van mijn grootvader J. Boers van zijn moeder’s kant.

2 Kleindochters van overledene waren gehuwd met van Zuijlen’s. Een der kleindochters, Elize Charlotte kreeg uit haar huwelijk de beroemde Batik dames van Zuijlen te Pekalongan.

Nadere details op aanvraag te verkrijgen bij mij.  NIET over de families BOND, MOLTZER, MONNEREAU, DER KINDEREN en PAULUS waar ik mij niet in heb verdiept.

Op de pagina Mijn Voorouders staat een deel van genoemde personen hierboven, afgebeeld op de bovenste foto op die pagina.(M.L. Niessen, W. Beerhorst, E.C.A.G. von Ranzow) en enkele kinderen.

Geraadpleegde literatuur:

  1. Overeenkomst tussen Straits Government en erfgenamen A. Koek van 14 maart 1828
  2. Overeenkomst van J.B. de Wind en de Indiase Company eveneens van 14 maart 1828
  3. Hist. stukken Hollands Gerefm. kerk te Malacca zoals in het staatsarchief te Kuala Lumpur.
  4. Hikayat Abdullah – A.H. Hill Vol XXVII 1955.
  5. Uitgave J.M. Moor te Singapore 1837
  6. Weeskamer Malacca in de Britse Bibliotheek te London.
  7. Tuhfat-Al-Nafis door Virginia Matheson Hooker.
  8. Adrian’s Koek Estate Ordinance 1902.
  9. Brieven van Editha Boudier Gravin van Ranzow gericht aan de erfgenamen van A. Koek.
  10. P.A. Christiaans: Europese bevolking Malacca – Jaarboek geneaologie 1986.
  11. Overige literatuur via internet.
  12. Batik in Pekalongan van M.J. de Raadt-Apell.
  13. Studie van Dennis de Witt: Adriaan Koek, an unsung Dutch Burgher.

Hieronder een artikel van MAVORSER uit de Tong Tong (Moesson) 14-01-1961 pag.11-16:

Ik heb de pagina vergroot en in 3 delen geknipt, zodat het voor de bijzienden beter te lezen is.

 

 

 

Met dank aan Moesson online Picture Viewer etc.

Terug naar boven