Barend van den Worm

Barend van den Worm en zijn nazaten.

Let op: Er kunnen correcties worden toegepast. De webmaster heeft enkele onduidelijkheden in de gegevens van derden bemerkt en dient deze nog definitief te verifiëren.

Een pagina over Barend van den Worm (1746-1821) en waarvan een vrouwelijke nazaat Anna Jacoba van den Worm gehuwd was met een oudoom van me, Jan Joseph Johannes.

Veel dank is verschuldigd aan Dick en Yvonne Schenk, (de laatst genoemde is eveneens gerelateerd aan Barend), voor hun grote bijdrage aan gegevens over de Indische stamvader Barend van den Worm en nazaten. Ik heb hun toestemming om deze pagina te publiceren gewijd aan Barend en nazaten met de mij verstrekte gegevens. Deze door Dick en Yvonne verstrekte gegevens zijn het copyright van Dick en Yvonne. U gelieve er rekening mee te houden, alstublieft dankuwel. Dick en Yvonne hebben tijd noch kosten en moeite gespaard om de gegevens bij elkaar te verzamelen, dus mocht een toevallig passerende wijsneus iets van deze informatie willen gebruiken, laat hem of haar dan zo fatsoenlijk zijn en de bron te vermelden. Bij de bewuste passahes staat ook duidelijk vemeld dat deze afkomstig zijn van Dick en Yvonne Schenk.

Mijn persoonlijke bijdragen in dit verhaal zijn door mij met lila/paars ingekleurd, ter onderscheid.

Eerst iets over Barend van den Worm – gegevens van de website van Freddy van der Worm te Zwitserland:   http://www.mediamixz.ch/genealogie/Barendvandenworm.htm

Barend van den Worm was geboren te Leiden (Leyden) op 5 april 1746, overleden te Semarang op 5 juli 1821,

  • was gehuwd met Anna W. Fredriksz.
  • Barend vertrok uit Amsterdam op 13 mei 1769 per schip met de “Lycochton” naar Batavia.
  • arriveerde aldaar op 12 januari 1770. Hij was van beroep boekhouder.
  • wordt op 9 november 1770 benoemd tot Secundo te Banjer, werd daarna benoemd in de periode 1787 – 1793 tot soldijboekhouder te Semarang
  • wordt op 2 april 1795 bevorderd tot onderkoopman en tweede pakhuismeester en aangesteld als fiscaal te Semarang

Dick heet officiëel Dirk Johan Schenk en Yvonne’s meisjesnaam is Yvonne Lolang, dochter van Johannes Franciscus Lolang en Kitty van den Worm. Meer hierover kan men vinden op deze link.  Freddy van den Worm – een nazaat –  heeft de persoonsfiches  van Barend van den Worm en nazaten/aanverwanten 1800-1900 op het net gezet en dat is te vinden op deze link. (Men dient rekening te houden met het feit, dat er onvolkomenheden in deze gegevens zijn, conform Dick.

Hiernavolgend een korte uitleg mijnerzijds inzake de relatie van ondergetekende tot het geslacht van den Worm en welker uitleg gebaseerd zijn op mijn eigen onderzoek en enkel zich strekkend tot Jan Joseph Johannes en zijn echtgenote Anna Jacoba van den Worm. Ik vond deze gegevens voor mijzelf passend genoeg in mijn persoonlijke genealogie en website, doch Dick en Yvonne Schenk hebben mij ervan overtuigd om toch maar iets meer te publiceren.

In 1813 huwde mijn Armeniaanse overoveropa Joseph Johannes Amir met Helena Jacoba Herwich te Semarang en net als zijn portemonnaie was ook diens huwelijk gezegend met veel kindertjes. Één ervan werd geboren in 1823 en dat was Jan Joseph.

Zoals gebruikelijk volgens de Armeniaanse tradities kreeg Jan dus de voornaam van zijn pa mee en dat werd derhalve Jan Joseph.

Vader Joseph had echter een vooruitziende blik en ervaring en noemde zijn zoon dus Jan en niet Johannes (deze laatste voornaam was gebruikelijk), want vader Joseph voorzag later problemen als Jan zich zou voorstellen/melden met de naam Johannes Joseph Johannes bij één of andere dulle ambtenaar aan het loket…….zodoende werd Johannes Joseph Johannes dus officiëel Jan Joseph Johannes. Dat was beter hoorbaar en te begrijpen door zo’n ambtenaar.

De naam Joseph Johannes Amir staat in de almanakken ook te boek als: Amier, Amire en Amir, terwijl de juiste achternaam Amirkhan moet zijn. Maar goed, een kniesoor die erop let and after all: What’s in a name? zou Sjakie Spier ooit gezegd hebben.

En Semarang was destijds zo’n beetje – naast Batavia- het wereldgebeuren in dat goeie ouwe Indië, dus maakte Jan Joseph op een goede dag kennis met de elf jaren jongere Anna Jacoba van den Worm, jawel een nazaat van Barend en zij kregen alras verkering (samen naar de bioscoop, etentje hier en daar bij een warung, boodschappen bij de toko, frummelen hier en daar) en hun huwelijk ergens in 1855 bleef dan ook niet lang uit.

Uit dit huwelijk werden geboren de volgende kindertjes (zij zijn namelijk niet oud geworden) Johannes, te weten: 

  1. Johan Barend Joseph Johannes (jan 1856 – dec 1856)
  2. Helena Wilhelmina Johannes (april 1857 – maart 1869)
  3. Frederik Daniel Johannes (dec 1858 – sept 1860) 

Jan Joseph zelve overleed in  juli 1869 in de leeftijd van 46 jaar, enkele maanden na de dood van zijn tweede kind en dochter. Mij is niet bekend of er in die bewuste jaren te Semarang een epidemie losbrak of iets dergelijks en of beider dood iets met elkaar te maken hebben.

Zo bleef Anna Jacoba Johannes – van den Worm als weduwe achter in het leven en waarbij zij als moeder tevens al haar drie kinderen had overleefd. Een triest gebeuren voor een gehuwde vrouw, die net de leeftijd bereikt had van 35 jaren.

Anna bleef niet lang alleen en binnen een jaar na het overlijden van Jan Joseph huwde zij ten tweede male met Willem Ferdinand van Raadshooven (weduwnaar van Johanna Geertruida Diederiksz -overleden in 1867)  in mei 1870. Ook dit huwelijk was haar niet lang gegund, want Willem Ferdinand overleed in  maart 1874 na een kortstondige ziekte in de leeftijd van 49 jaar. Uit zijn eerste huwelijk had Willem een dochtertje.

Even stil staan bij dit leed van Anna Jacoba: ze is dan 40 jaar oud, overleefde twee echtgenoten en haar drie kinderen uit het eerste huwelijk. Triest. Financiëel zal zij het wel gerooid hebben, aangezien haar eerste echtgenoot, mijn oudoom Jan Joseph en grootgrond bezitter, haar het één en ander wel nagelaten zal hebben. Anna Jacoba zelf stierf in 1906 te Semarang in de leeftijd van 72 jaren. In de hist. kranten is verder niets over haar verdere leven te vinden.

Tot zover hierboven mijn persoonlijke summiere bijdrage aan het verhaal van de familie van den Worm.

Hiernavolgend de informatie die ik kreeg van Dick en Yvonne en welke ik te goeder trouw hieronder vermeld.

Naar aanleiding van een webpagina van me Over de Moord op van Zuylen door A.N. van den Worm (persoonlijk ben ik gerelateerd aan beide families van Zuylen en van den Worm) , berichtte Dick mij verder hierover en schreef onder andere het volgende:

Quote:

ad 3. Adolph Herman had zes zonen waaronder Alexander Nicolaas (A.N.), Hij heeft de moord op van Zuylen gepleegd in hotel Tjandi te Semarang.

Zelf zag A.N. het als een crime passionel. In de jaren ’50 in Holland, is in de familie iets dergelijks gepasseerd. Eerlijk gezegd weet ik daar het rechtte niet van, dat moeten onze kleinkinderen maar te voorschijn toveren uit de archieven. Hoewel de archieven van de overheids instanties ook niet altijd kloppen.

Toen ik op zoek ging naar onze eigen gegevens bleek, dat toen Yvone en ik in 1965 ondertrouw zijn gegaan, volgens de overheids archieven e.e.a. is gepasseerd in Alkmaar en Hensbroek. Dit is aantoonbaar niet correct want door Yvone is de “aantekening”  in Hensbroek gedaan.  Ze woonde toen al in ons huis in Hensbroek en ondergetekende heeft zijn “aantekening” gedaan  op de ambassade in Hongkong.

Ik voer in de periode 1964 – 1966 als radio-officier op een schip van de KPM/RIL. In juli 1966 was ik pas weer terug in Holland.

De werkelijke stukken zijn nergens meer terug te vinden en de stukken die er wel zijn, zijn  aantoonbaar niet correct. Ook dat mogen onze kleinkinderen verder uitzoeken.

Yvonne is geb. Semarang 2603 (Japanse jaartelling) en met haar ouders in 1950, dankzij generaal van Langen (grootvader van de schrijver en tv presentator “andere tijden” Hans Goedkoop), heelhuids in Holland aangekomen.

Unquote.

Enkele anekdotes over de familie van den Worm, die Dick Schenk mij toestuurde en het vermelden waard zijn.

(Noot webaster: Genealogie is mijns inziens niet enkel het opdreunen van jaartallen en plaatsen, zoals waar Pietje geboren is, wie Truusje was, wanneer Klaasje zijn eerste luier volpoepte en wanneer Sarina voor het eerst naar Kromo’s fluitspel luisterde op de sawa tussen de karbouwen, terwijl er in de buurt een tijger rondsloop die onwillekeurig meeluisterde en dacht…jammie jammie, mensenvlees voor het middagmaal vandaag op het menu.)

Iets over de familie van den Worm (de Indische tak) en de Vrijmetselarij.

Yvonne’s grootvader – Paul Adolph van den Worm – was ( na zijn pensionering bij het spoor) o.m. bestuurslid van het Protestants Weeshuis te Semarang via de Vrijmetselarij loge. In een herdenkingsboek is zijn afbeelding vermeld. Stamvader Barend was de eerste Vrijmetselaar van de familie en was eertijds in dienst van de VOC met het fregat Lycochton (1749) onder gezag van kapitein Heendekker naar Indië getrokken en had onder meer waarschijnlijk als taak om aldaar in de Oost nieuwe loges te stichten. In een naamlijst van Vrijmetselaren van ca 1760 tot 1860 staan o.m. de namen J. van deR Worm (1829), nog een J. van deR Worm (1845) en Barend van deR Worm (1787). Let op het feit, dat er van deR staat en niet van deN Worm. De namenlijst is verre van volledig. Yvonne’s grootmoeder is Everdina van den Worm geboren David en was Paul Adolph’s tweede echtgenote.

Hieronder toevoeging van de webmaster mbt de Lycochton:

De Lycochton (vernoemd naar patriciersgeslacht Lycochton uit Enkhuizen) gebouwd 1749. Bij de VOC was een opperhoofd Lycohton in dienst. Onderstaande gegevens inzake het fregat zijn afkomstig van de VOC site:

Bouw gebouwd in 1749 voor de Kamer van Enkhuizen op de VOC-werf in Enkhuizen
Gebruikt in gebruik bij de VOC vanaf 1749 tot 16/10/1771 (VERGAAN, Batavia)
Lengte 140 voet
Laadvermogen 440 last (880 ton)
Bemanning 190-286 koppen

Toevoeging van de webmaster hieronder: De Vrijmetselarij te Semarang van Delcampe.netIets over stamvader Barend van den Worm en zijn veronderstelde zoon in Nederland genaamd Nicolaas.

Dick en Yvonne hadden in de jaren diverse families hier te lande benaderd ten einde wat meer gegevens te vergaren over de familie van den Worm. Een aantal keren werd vermeld, dat Barend (de stamvader) een zoon Nicolaas had in Nederland. Deze Nicolaas zou in 1789 voor zijn moeder geld van de gage van Barend hebben opgenomen (vlgs het gageregister van de Lychoton). In de archieven heeft Dick echter nooit de Nederlandse echtgenote en hun zoon kunnen traceren. Er was wel echter een broer van Barend, die Nicolaas heette. Bovendien is het VOC schip Lycochton op 16 oktober 1771 door blikseminslag en de ontstane brand op de rede van Batavia vergaan. Waarschijnijk zal het schip bij het eiland Onrust voor anker gelegen hebben, aangezien de VOC aldaar een werf had en huizen voor het VOC personeel.

Toevoeging van de webmaster hieronder: Het eiland Onrust van het Rijksmuseum.nl

Iets over enkele familieleden van den Worm.  Kinderen van de Indische stamvader Barend van den Worm (1746-1821)

  1. Barend van den Worm (*1789- +22-1-1825) Opziener 2de kl. houtbossen Surabaya. Was gehuwd met Geertruida Meurs. Hij liet 3 onmondige kinderen na.
  2. Johannes Herman van den Worm (*1793- +1866). Gehuwd met Maria Elisabeth Deelken (1810-1883). De voorvader van Yvonne Schenk-Lolang was de zoon Adolph Herman van den Worm (*15 nov 1841 te Semarang en +1906), zoon uit het huwelijk van Johannes Herman en Maria Elisabeth.
  3. Elisabeth van den Worm (*1795- +1845). Zij huwde 1819 Adolph von Barnau en hieruit zijn gekomen de voorouders van Mr. F.H. Gerritzen, die via BZ destijds navraag heeft laten plegen over de familie van den Worm, in Jakarta, Semarang en de Ambassade van Tjecho Slowakije en te horen kreeg dat het gehele archief van Semarang vóór 1825 door brand werd vernietigd. Men kan via het internet meer vinden over Mr. Gerritzen of in het Utrechts archief even zelf langsgaan.
  4. Jacqueline van der Worm (*1796- +1893) en gehuwd geweest met Jean Joseph Essers. (Let op de R ipv de N).

In het familiegraf van den Worm te Semarang rusten diverse familieleden en nazaten en onder andere in dit graf rust Paulina Gertrude van de Worm geboren de Senerpont Domis (1848-1919 en voormoeder van Yvonne). Koning Willem I is o.m. de doopvader van Willem Frederik Domis, een broer van een voorvader van Yvonne. In dit graf schijnt echter ook te rusten Paul Adolph van den Worm, de grootvader van Yvonne, doch niet vermeld op de grafplaten. Als klein meisje kwam Yvonne hier vaak met haar moeder Kitty van den Worm.

Toevoegsels van de webmaster:

  1. Klik hier om over Hans Goedkoop en zijn opa iets meer te lezen. 
  2. Klik hier om over de  familienaam Schenk meer te weten. 

(Een dochter van overoveropa Joseph Johannes Amirkhan, Wilhelmina Carolina Johannes was destijds gehuwd met Johan Willem Christiaan van Langen. Na de vroegtijdige dood van zijn echtgenote in 1855, huwde hij met zijn schoonzuster Geertruide Hermina Johannes in 1857 te Semarang.

Uit zijn eerste huwelijk werd o.a. geboren Frederik Daniel van Langen. Het derde kind – zie helemaal boven – van Jan Joseph Johannes en Anna Jacoba van den Worm heette Frederik Daniel Johannes. Beide neven zijn vernoemd naar de vader van hun grootmoeder, namelijk Friedrich Daniel Herwich die de opperchirurgijn was van het hospitaal te Semarang en in 1810 overleed).

Dat was het zo’n beetje en mochten er vragen rijzen bij eventuele passerende belangstellenden, dan verwijs ik u gaarne naar Dick en Yvonne Schenk, welke u via mij kunt benaderen. Ik zal echter slechts als postbode fungeren en uw mails doorsturen.

Wat mij persoonlijk betreft (ivm de relatie familie Johannes en fam. van den Worm) vind ik het genoeg. En in welke tak Anna Jacoba van den Worm (de weduwe van mijn oudoom Jan Joseph Johannes) hoort, laat ik het maar voor de bezoekers van deze website in het ongewisse.

Met veel dank aan Dick en Yvonne Schenk en derden.

Terug naar boven