De zijderoute

Mijn Armeense voorouders uit Nieuw Julfa (huidig Iran), de Zijderoute en via Zuid Oost Azie en India naar Indië.

GO TO for the story of my great grandfather and ARMENIAN language.

Voor oom Armen Joseph.

(Een historicus – en een titel dragend – herschreef de geschiedenis en herdoopte mijn oom Armen Joseph tot Joseph Arman, op zijn website. Toe maar… Nog meer vreugd op deze website? Jawel. Julfa wordt herdoopt tot havenstad nabij Isfahan. Toe maar….Isfahan ligt circa 5000 km van de dichtstbijzijnde zee en Julfa bestaat al eeuwen niet meer. Wel is er NIEUW JULFA en dat is een wijk van Isfahan, gebouwd door “gedeporteerde Armeniërs” met toestemming en goedkeuring van Shah Abas I, uiteraard tegen betaling van belastingen door de Armeniërs… Tja, als men een titel draagt en schrijft, dan zal men het sneller geloven toch, ook al is het af en toe shit.)

Voor diegenen die niet geloven EN WETEN, dat NEW JULFA een wijk is van Isfahan en dat Isfahan op een behoorlijke afstand van de zee ligt.

 

Betrek ook deze pagina’s erbij, wil men het onderstaande begrijpen, bij interesse natuurlijk. Anders wordt het gewoon verder surfen bij desinteresse: Armeense Voorouders en mijn overopa Joseph Johannes en ook nog de pagina Armeniers in Indie en vervolg ervan.

Ja, en? zullen er wel een paar verzuchten… Wat heeft de Zijderoute nu te maken met de Armeniërs en laat staan ook nog met dat schone goede oude gerieflijke prachtige en lieflijke Insulindisch Indië? En wat heeft dat Iraans gedoe te maken met Indië (en indirect met Nederland?)

Ik weet het ook niet, maar dat let me niet om één of ander lulverhaaltje hierover te publiceren. Moet toch wat doen, omdat het nog geen AOW payday is en omdat mijn dompet weer die vreselijke ziekte heeft, namelijk de IALD ziekte. (Immer Altijd Lege Dompet). En deze maand was al helemaal erg, want ik moest een kleine bijdrage doen aan de Blauwe Brieven Jongens, zodat zij ook weer verzekerd zijn van hun vakantie uitkering.

Overigens. ik weet het natuurlijk wel, waarom ik een beetje ga leuteren over het onderwerp….

Laat ik het dan maar wel even erbij zeggen:

Veel Indo’s EN Nederlanders weten niet dat zij direct/indirect wel iets te maken hebben met Armeniërs afkomstig uit voormalig Persie, qua bloedlijn of familie-betrekkingen (En dat er Nederlandse families – zelfs als zij zogenaamd ingedeeld zijn in de groep Patriciërs – met deze Armeniërs te maken hebben, is door mij te bewijzen, aangezien ik een notarieel document in bezit heb, waarin 52 families met naam en toenaam in genotuleerd staan.) Het geinige ervan is, dat zij er waarschijnlijk totaal keine Ahnung van hebben…. Maar goed, da’s andere kue lapis of (spek)koek zo je wilt.

Even kort de historie van de Armeniërs.

  • Groot Armeens Rijk. (Sinds 301 AD officieel christelijk)
  • Buren bonje met elkaar en met Armenië. Rijk brokkelt uiteen.
  • Perzië (Sjah Abbas I) denkt: Die rijke Armenen, die goed handel kunnen drijven – Zijderoute -, kan ik gebruiken om mijn oorlogsschatkist te vullen en sticht Nieuw Julfa in 1606 (een nieuwe buitenwijk van Isphahan) en circa 150.000 Armeniërs trekken ernaar toe, wan het oude Julfa was venietigd. De Armenen in Nieuw Julfa mogen hun cultuur en geloof behouden in ruil voor grote belastingbijdragen aan de Perzen. Één der “voorlopers” was Khajek Nazar Armani (die overigens niets van doen had met de huidige parfumboer Armani.)…Khajek Nazar Armani = Groothandelaar Nazar van Armeense afkomst.
  • Wel even erbij denken, dat het voornamelijk de Armeniërs waren uit de provincies (koninkrijken) van Armenie, die het dichts bij Perzië waren gesitueerd. Er waren wel enkele families uit de oostelijke provincies bij, waaronder het geslacht van mijn overopa Joseph Johannes Amirchan (officiële naam in het Armeens was Hovsep Hovhannes Amirchian.)
    Quote: Baghdiantz European and Armenian accounts state that the population was moved by force in 1604 and their hometown destroyed by Shah Abbas (Baghdiantz, Herzig, in Kévonian). All accounts agree that, as the residents of Julfa were famous for their silk trade (Kévonian, Baghdiantz, Herzig), Shah Abbas treated the population well and hoped that their settlement in Isfahan would be beneficial to Persia.Unquote.

Meer weten hoe het nu precies in elkaar zit met dat gedoe van oud Armenië en Perzië? Surf hiernaar toe: Encyclopedia Iranica (in het Engels). Een andere interessante site is Ajam Media Collective.

Het netwerk van de handel vanuit Nieuw Julfa via en door de Armeniërs (Boek Fernand Braudel 1947-historicus) strekte zich uit via: Amsterdam, Manilla, Canton, Surabaya, Cadiz. London tot aan Acapulco en New Mexico. Een belangrijke “vestiging” van de Armeniërs uit Nieuw Julfa werd de stad Calcutta in India.

Die familie van mijn ouwe overopa Joseph Johannes Amirchan , was natuurlijk niet op het achterhoofd gevallen en deed dapper mee met de handel van goederen van/naar de landen waar de Zijderoute mee te maken had en werd zodoende schathemeltje rijk. Zij behoorden tot de kaste van de KHOJAK / KHAJEK, uitspraak naar gelang het dialect GODJAG of GADJEG. Betekent: Groothandelaren/Landadel zoiets. De families die zij in dienst hadden waren o.a. de familie ANDREAS(ian), die later ook door overopa Joseph naar Indië werd meegenomen….Zij beoefenden het vak van Kamelendrijvers en denk er alsjeblieft nu niet makkelijk over…Deze familie wist alles af van de beesten waar de mensen van afhankelijk van waren op die route en in het dagelijks transport gebeuren.

Kortom, de handel floreerde en breidde zich uit naar India. Overopa Joseph groeide groter (kreeg veel KingKorn brood destijds) en breidde de familie activiteiten naar en te India uit, deed goede financiele zaken met de Engelsen die daar in India het voor het zeggen hadden en …. ging niet meteen door naar het voormalig Indië, maar breidde zijn handelsgebied uit naar Thailand, Philipijnen, Cambodia.

(Als dank voor zijn zakgeld aan de Engelsen kreeg Joseph Johannes Amirchan de Johannesheuvel te Semarang (Goenoeng Melaya/Mlodjo/Meladja nabij Oengaran) welke hij geheel gebruikte als kerkhof voor zijn familie en overige Armeniers. Een aangetrouwde nazaat van de familie Andreas verkocht deze berg en het kerkhof aan de Chinese gemeenschap om er hun kerkhof van te maken, met de clausule dat de Armeense graven door hen onderhouden zouden worden en uiteraard gebeurde dit niet. BTvP was de laatste historicus die er in 1934 een bezoek bracht en er slechts nog kaalgeplukte Armeense graven vond, waaronder de resten van Klein Acropolis = Graf van mijn overopa Joseph Johannes Amirchan). Busselaar schreef er ook iets over. Zie de pagina “Joseph Johannes” Amirchan om dit Klein Acropolis te zien.

Frankrijk(en Nederland incluis) kregen bonje met de Engelsen en nadat Nappie Bonaparte verslagen werd door de toenmalige Allies, kwam Indië weer in bezit van den Ollanders en kreeg overopa Joseph in 1808 een SMS-je van enkele familieleden (die zich reeds te Batavia hadden gevestigd – waaronder Gavork Manook/Manuk/Manukian/Manuchian = aangetrouwde familie van Joseph Johannes Amirchan, Jordan Johannes (gehuwd met van der Hoeven = neef van Joseph Johannes Amirchan en Zorab en enkele anderen): “U kunt zich komen vestigen oom Joseph en wel te Semarang. Allee koffers pakken en wegwezen uit Nieuw Julfa of Calcutta of waar u ook op dit moment uithangt….”…

 

 

 

 

 

En zo kwam overopa Joseph dus aangezeild met zijn scheepjes en zette voet aan wal te Semarang en riep: Veni Vidi Vici…. Ik kom eraan met mijn fietsie, ik kijk rond en maak het niet al te bont, ik overwin en maak veel geldelijk gewin…..Behalve dat geldelijk gewin vroeg ie en passant ook nog eens schone ten huwelijk, omdat er te Nieuw Julfa niks voor zijn gading bij zat denk ik en daar – vele generaties later – kwam ik dan uit voort al typend op mijn lappie allerlei nonsens verhalen bedenkend.

Overopa Joseph werd later in de jaren 1820-1826 de alleenheerser van de handel/productie/distributie/expediteur noem maar op van de amfioen/opium en verdiende enorme bergen met geld eraan. Tegenwoordig zou men hem als een Drugsbaron betitelen… In 1828 werd des Ollanders’ regering wakker, besefte dat zij ettelijke miljarden waren misgelopen en reguleerde de opium handel onder de noemer Opium Regie.

Veel over genoemde Armeniërs te Java is terug te vinden, weinig echter officieel over overopa Joseph Johannes Amirchan. En dat had zijn redenen, zoals reeds eerder op andere pagina’s door mij uit de doeken gedaan. Heeft iets met politiek van doen en zijn aanbod aan de toenmalige Nederlands-Indische / Nederlandse regering en eigenlijk met name aan de toenmalige heerser van Nederland persoonlijk. En dat aanbod ging via diplomatieke weg via St. Petersburg…….

Verdeel en Heers politiek toch. Batavia West Java voor de reeds eerder gevestigde Armeniërs – Midden Java Semarang voor overopa en later Oost Java Soerabaja voor diegenen die van Batavia wegtrokken…En allen hadden zij (achter de schermen) een doel…. maar daar schrijf ik hier niet over.

Wat er gebeurde met de bezittingen van de familie Johannes Amirchan in Perzië Nieuw Julfa, ben ik nog niet helemaal eruit. Waarschijnlijk is een deel van dat kapitaal en grondbezit en goederen in handen geraakt van de Perzische overheid. Wel is zeker, dat in elk geval een deel van de familie in Nieuw Julfa is gebleven, aangezien niet alle leden van de Johannes Amirkhan clan uit Nieuw Julfa vetrokken zijn.

En zodoende ontstond de Armeense Indische diaspora, ook mede door de vermenging van de Armeense dames met de reeds aanwezige Europese heren en met lokale dames (voor de Armeense heren). Later breidde deze vermenging zich meer uit natuurlijk.

In de latere perioden is in de Nederlandse boeken wel genoeg te vinden over de Armeniërs met name vanaf eind jaren 1860 tot later.

Hoe zat het nu precies aardrijkskundig in elkaar, dat gedoe met oud Julfa en later het Nieuw Julfa:

De indeling van het Nieuw Julfa:

Hieronder enkele beelden van het oude Armenië en Perzië en wat modernere scenes.

Een karavanserai = onderkomen/ soort hotel voor de reizigers van de Zijderoute. De voorlopers van de Van der Valk onderkomens en resto’s dus.

Een karavanserai
Bron: Don Croner

About two miles west of Julfa, hard by the banks of the Aras River, we stop at the Khajeh Nasar Caravanserai. Usually, Hamid claims, it is possible to enter the interior of the caravanserai, but today the big entrance door is closed and locked, perhaps because of Ashura, and we must be content with viewing the outside of the structure. The caravanserai had been built by the Armenian trader Khajeh Nazar Armani. He was one of the Armenians deported, as mentioned earlier, to the Esfahan area by Shah Abbas back at the beginning of the seventeenth century. In Esfahan Khajeh Nazar Armani flourished as a trader, amassing a sizable fortune, and soon caught the attention of Shah Abbas himself. With Shah Abbas’s approval he returned to his homeland and built two caravanserais, the one here and another directly across the river. The caravanserai on the north side of the river apparently no longer exists. The remaining caravanserai, measuring about 130 feet by 200 feet, consists a courtyard lined on three sides by quarters for traveling merchants and storage rooms. A handsome structure of brick and cut stone, it no doubt rated the seventeenth century equivalent of five stars. In the seventeenth century the next stop south of the caravanserai was reportedly the town of Shoja, about six and half miles away. This may indicate the the Iranian town of Julfa, now three miles from the caravanserai, may not have existed at this time. Bron: Don Croner

Hieronder enkele beelden van de Nakheirchi kerk (Sorb/Sourp Nakheirchi) te Nieuw Julfa Isphahan. Een stuk begeleidende tekst is onder de foto’s te vinden. De kerk is een soort fort…even voor de geest halen, dat bescherming hoog nodig was mochten er onverhoedse aanvallen plaats vinden ondanks de protectie van de Islamitische heersers.

 

Nakheirchi kerk
Bron: Don Croner
Nakheirchi kerk
Bron: Don Croner

One Armenian scholar goes on to claim, however, that over the centuries many of the original buildings in the complex, including those which survived the Ilkhanate, were destroyed by earthquakes and that most of the now remaining structures were built or rebuilt during the reign of the Safavid Shah Abbas the Second (1642–1666). Thus the history of this notable landmark—it is a UNESCO World Heritage Site—remains surprisingly speculative. Bron: Don Croner

De Si-O-El Pol brug te Isphahan uit circa 1100-1600, in delen gebouwd
Een der oudste foto’s van de brug
Het wandelend volk op de brug van en naar Isphahan’s binnenstad/Armeens kwartier
Bron: Alfred Molon
De Armeense boekdrukkunst ergens in 1640 gedrukt met een English Made drukpers op bestelling gemaakt

Het kerkhof van Nieuw Julfa en het graf van een van de familieleden van overopa Joseph.

 

Een deel van de oude stadsdelen uit 1600 en nog wat.

Restauratie van de Wank kathedraal…. No Photo’s op bordje onderaan de foto. Helaas, deze Indo is niet in staat om Engels te lezen, dus….

Een Armeens Iraanse dame die anno april 2015 haar hondje uitlaat in Nieuw Julfa. Draagt gesloten kleding maar niet al te gelijkluidend aan de streng islamitische kleding. Vraagje natuurlijk bij de eventuele lezers: Hoe weet ie nou dat zij Armeense is???? Hondje !!!!

Oh nog wat…. Een opmerking voor de geïnteresseerden…. Het Armeense volk kent natuurlijk een diaspora waar de Indische diaspora slechts een druppeltje zo groot als een speldenknop bij is, indien met elkaar vergeleken. Zoek het anders even op en de hint is: Russisch, Tartaars, Ukrains, Cathtarina, 1790….

http://www.history.ucla.edu/people/faculty/faculty-1/faculty-1?lid=6769

http://www.rferl.org/media/photogallery/armenia-society/26935197.html

Google books:

Terug naar boven