Mijn ma, Beatrix Boers – Ten Cate. Mijn ma’s graf ligt hier niet meer. Het is geruimd en volgens beweringen van de opzichter, zijn de resten van alle geruimde graven bij elkaar achterin het kerkhof geplaatst. Tijdens mijn bezoek in 2010, had ik niet de kracht en moed om die verzamelplaats aan botten te bezoeken en heb mijn ma gegroet bij de grote kruizen bij de ingang van het kerkhof.
Foto onder: Het eenvoudige graf van mijn ma in 1959. Een rijtje bakstenen, een paal en een witte naamplaat en een vaas met bloemen, maar ze was beschermd tegen de brandende zon, want haar graf lag in de schaduw van de cemarabomen. Ze hield van plantjes met kleine paarsblauwe bloemetjes in de vorm van oortjes en de bloemen waren met een soort waslaag bedekt. Mijn pleegmoeder noemde die bloemetjes “vuile oortjes plant”. Jaren geleden had ik ze zelf ook in mijn tuin en ik weet niet meer hoe ik eraan ben gekomen. Ze waren op een gegeven moment op en stierven af. Ik heb ze nooit meer ergens gezien. De plant was circa 50 cm hoog inclusief bloemstengels.
Op de foto van het kerkhof uit oude tijden staan links boven het dak uittorenend de hoge cemarabomen (den-achtige bomen) en op de foto hieronder van mijn ma’s graf, zijn ze te zien in volle glorie. De bomen zijn echter allang geleden gekapt en afgevoerd en zo is ook mijn moeders graf niet meer bestaand. Mijn zus Miep neemt afscheid om voorgoed naar Nederland te gaan in 1959.
Voor mijn moeder die te Soekoen Malang te ruste werd gelegd:
Kopi Tulang:
Hallo mam, het is vandaag 1 januari 2021 en ik kom weer even langs om je een gelukkig nieuwjaar toe te wensen.
Een week geleden met de kerst hadden we nog wat gebabbeld met elkaar en de tijd gaat snel.
We spraken wat over de rotzooi in Nederland wegens de corona, autobranden in Veen en elders, schiet/moordpartijen, een snackbarhouder overvallen door 2 knulletjes van 12 jaar of zoiets, rellend tuig o.a. uit Arnhem en nog meer andere steden, vuurwerk ellende, nood verordeningen waar geen kip – laat staan aso – zich aan stoorde, de gezondheids-verzorging dat in de misère zich neerwaarts voortbeweegt.
Kortom het kleine Nederland op zijn grootst in zijn kleinheid en het is allang niet meer het Nederland dat je kende, toen je in je jonge bloeiende jaren een maand of 10 groot Europees verlof had en op de winderige stranden van Scheveningen wandelde met je dikke winterjas aan volgens de laatste mode uit de jaren 1930….en je de warme tropenzon miste….
Maar wat ik vergeten was je te vertellen met afgelopen kerst, is iets over een soort koffieplantage tussen de graven van het kerkhof waar je al tientallen jaren rust. Ik weet niet of je het gezien hebt of gehoord van je mede-rustenden, maar ik zal je er wel iets over verhalen en wat foto’s laten zien.
Dit verhaal alsmede de foto’s heb ik gehaald uit dit bericht van juni 2020.
Kortom het zit zo. In 2016 of zoiets kwam een groep mensen op het idee om Robusta koffie te planten tussen de graven in en dat idee bracht men in 2017 ten uitvoer en werden er enkele koffie planten de grond in gejast en let wel: de grond is dus verzadigd van stoffen afkomstig van de menselijke resten….Huh? Menselijke resten liggen toch in de tombes, zal je zeggen. Ja mam, maar in de loop der jaren “kruipen” deze reststoffen door de aarde heen geholpen door regen en insecten etc etc….Men noemt het niet voor niets “Kopi Tulang”….of wel Botten koffie. De grond schijnt heel vruchtbaar te zijn en de koffie ook heel smakelijk.
Even wat sinisters mam, stel je voor dat een plant gepoot wordt tussen de graven van een Chinese en een Europese overledene….Dan krijg je als het ware een gemengde Robusta met Chinees en Europees reststof melange gevoed….waar zou dat naar smaken??? In elk geval niet naar pure Robusta… misschien een vleugje taoco of vet-sin met wat Knor jus er doorheen?
Ik laat het bericht bij je achter mam, kan je zelf op je gemak lezen wanneer je tijd en zin hebt en ga alsjeblieft niet op hun uitnodiging in om langs te komen en een bakkie te proeven. Moet er niet aan denken….
Ik ga maar weer eens verder en doe papa de groeten…voor jou is papa makkelijker te bereiken dan voor mij, zeg het tegen papa alsjeblieft… Doe voorzichtig en ik mis jullie heel heel heel erg, ook al heb ik jullie beiden nooit gekend noch meegemaakt. Dag mam….tot volgende keer.
Hallo Mam, vanuit het verre Nederland voor jou en je zuster Odilia Nancy ten Cate, die mijn pleegmoeder werd en jouw taak als moeder op zich nam:
Een Kerstgroet op 24 dec 2022 voor jullie die ik zo liefheb , pasarbloemen uit mijn naam neergelegd door mijn vaste medewerkster mevr. Nathallia Fidrawati op jullie laatste rustplaats te Kembang Kuning te Surabaya. OK mam, ik weet het. Het is niet jouw reguliere vaste rustplaats, maar als herinnering aan jou heb ik jouw naam op het graf van mama Nans geplaatst omdat jouw graf te Malang niet meer bestaat en opdat jullie toch bij elkaar zijn. Want voorheen waren jullie rustplaatsen zo ver uit elkaar verwijderd: Papa te Kediri, jij mama te Malang, mama Nans te Surabaya en ook broer Cor te Surabaya. Nu zijn jullie bij elkaar toch.
Papa en Cor, die vlakbij jullie liggen op het Ereveld heb ik natuurlijk ook gedacht.
Tot volgende keer dan maar weer, wanneer weet ik niet, maar eens is er een volgende keer en eens is er ook een weerziens…na zoveel lange jaren. Dag mam, dag mama Nans, dag pap, dag Cor.
