Mijn pa’s 1ste leven

Mijn pa: Theodoor Marie Cornelis Boers, destijds weduwnaar van zijn eerste vrouw Victorina Roggen.

Een pagina gewijd aan mijn pa’s eerste huwelijk met Victorina en tevens een stukje uit het dagelijkse leven van een gezin met pais en vree maar helaas ook met leed.

In 1889 geboren te Martapura Zuid Oost Borneo, trok pa mee met zijn ouderlijk gezin naar Nederland. Mijn opa Julius was uitgerangeerd als Resident en besloot toen om maar in Nederland van zijn pensioen te genieten, na 29 jaren onafgebroken zijn werk aldaar gedaan te hebben. En de staat heeft het geweten, want opa Julius trok nog 24 jaren lang staatspensioen en genoot inderdaad.

Mijn pa was toen een jaar of 9 oud, ging in Den Haag zijn schoolloopbaan vervolgen en later in Wageningen, dacht er het zijne van over Nederland en stapte in 1911 weer op de boot om voorgoed terug te keren naar dat oude Indië. Hij was er geboren en had de eerste 9 jaren van zijn leventje daar doorgebracht en kon het land niet vergeten. Hij zou er ook sterven…… en 2 keer begraven worden. De eerste keer in de rommeltuin van het omgebouwde Jappenkamp in 1944 te Purwao Asri en later opgegraven in 1949 door de ODO en netjes op het Europees kerkhof ter aarde gelegd in Kediri.

Mede door zijn studie te Wageningen, trok Pa derhalve de cultuur in onder andere op de onderneming Bodjong Terong daar in dat koele Preanger gebied. Zijn één jaar oudere broer Henri en zijn andere 4 jaar oudere broer Willem Egbert waren daar ook woonachtig te Bandung. Oom Willem was werkzaam als Inspecteur der spoorwegen en oom Henri gelijk mijn pa, was dagelijks de kina- en of rubberplantjes aan het bekijken en verzorgen. (Beiden hadden namelijk te Wageningen op de LHS gezeten.) Pa werkte op de onderneming Bodjong Terong te Cirebon als administrateur en oom Henri op de onderneming Tjibeber (als ???).

En zo kwam het, dat Pa op een vrije zaterdagmiddag de winkelstraten van Bandung onveilig aan het maken was op zoek naar een McDonald, maar die was er nog niet en – niet oplettend – pardoes een leuke uitziende juffrouw letterlijk tegen het lijf liep en een praatje met haar startte. Beiden stelden zich netjes aan elkaar voor en Pa trok zich weer terug op zijn werk op de onderneming, met maar één gedachte in zijn hoofd: “Jeetje Meetje, die Victorina Roggen is me toch een leuke dame.”… En omgekeerd was Victorina’s hoofdje natuurlijk ook vol van mijn pa… gelet op zijn smakelijk voorkomen, al zeg ik het zelf. (Alhoewel? Pa trouwde pas op zijn 29ste. Niemand maakt mij wijs, dat Pa in voorgaande jaren geen harten gebroken had….)

Aanvulling 5 mei 2016: Hemelvaartsdag en Bevrijdingsdag – een voorafje van Pa’s Liefdesleven

Tja, die zin: “Niemand maakt mij wijs, dat Pa…. enzovoorts.” Die zin schreef ik een paar jaren geleden toen ik deze pagina opzette over Pa’s eerste leven.

Ik had toen al twijfels; pa had een behoorlijk voorkomen, stamde af van een goed geslacht en zat dus echt niet in een verdomhoekje wat betreft de andere sekse en deze gedachte heeft me jaren lang bezig gehouden.

4 mei 2016 Dodenherdenking en plots kwam er tijdens het struinen in de historie iets in me op waar ik nooit eerder aandacht aan had besteed. Bijna een ieder heeft wel een afkortings-/ of roepnaam en al die jaren op mijn zoektochten naar meer gegevens over mijn vader was deze gedachte niet eerder bij me opgekomen. Wat als ik nu eens de roepnaam van pa gebruikte om iets op te sporen?

Raak, hebbes, ik kwam een advertentie tegen: Pa had zich in sept 1914 verloofd met een dame uit Bandung en dat kon niet missen, gelet op de plaatsen waar beiden toen woonden: de onderneming Tjibeber. (Bandung) Zo… dus pa had eerder verkering met een juffrouw, voordat hij later in 1918 trouwde met Victorina Roggen en…. die verkering was dus uitgegaan. Nieuwsgierig geworden onderzocht ik het hoe en waarom en kwam tot een conclusie waar geen andere mogelijk was. De bewuste dame was afkomstig uit een familie, waarvan de dochters gehuwd waren met leden van 2 andere families en bijna alle families woonden/werkten op de zelfde onderneming daar in dat Bandoeng gebeuren….pa zou de eerste zijn als vreemde eend in de bijt van deze families en dat zal hoogstwaarschijnlijk de reden geweest zijn, dat één en ander niet lekker gelopen heeft tijdens zijn verkering. De bewuste dame huwde 2 jaren later na het beëindigen van haar verkering, met een ander … en pa vertrok van die onderneming en zocht zijn werk op een andere onderneming, een endje uit de buurt, waar hij zijn eerste vrouw Victorine later ontmoette en haar huwde in 1918.

Ik kon mijn nieuwsgierigheid niet bedwingen en besloot de zaak nader uit te pluizen ( 30 mei 2017) en nadere details over mijn pa’s verloving vóór zijn eerste huwelijk met Victorina Roggen kan men lezen op de pagina Mijn pa in de jaren 1914. De zaak boeide en intrigeerde me behoorlijk

Hier onder een advertentie van de verloving van Pa met zijn eerste liefde:

Einde aanvulling 5 mei 2016.

Enfin, pa nam na de eerste ontmoeting om de haverklap een snipperdag en toog dan linea recta naar Bandung natuurlijk. Scheuren met zijn open kap sedan langs de wegen, enpassant het wandelend volk en de gerobaks op straat halve hartverzakkingen bezorgend, met in gedachten een liedje neuriend, dat veel later door Herman van Veen beroemd gemaakt werd: “Opzij. Opzij. Opzij !!!! Theodoor Boers rijdt voorbij !!!!  ” …..  En de arme Pak Tani uit de desa riep angstig naar zijn kippen: “Kijk uit, terug in je hokken, want anders rijdt ie je van de sokken.”

Het bericht in de krant – enige kennisgeving.

En zo zagen beiden (foto’s hieronder) eruit op 11 april 1918, toen zij elkander het jawoord gaven te Bandung.

Hij: mijn vader Theodoor Marie Cornelis Boers, geboren Martapura op 15 okt 1889, jongste zoon van Julius Boers en Cornelia Helena Geertruida Kroesen en was 29 jaar toen hij huwde.

Zij: zijn eerste vrouw Victorina Roggen, geboren 24 maart 1897 te Bandung, jongste dochter nummer 10 (!!!!) uit het huwelijk van haar vader Charles Louis (Lodewijk) Roggen (KNIL) en Jacoba Roela en Victorina was 21 jaar toen zij huwde. (Charles Louis Roggen had uit een eerder huwelijk eveneens 10 kinderen Vom Hören Sagen en heeft dit gezin verlaten…. Of dit waar is, is mij onbekend).

Dat zal me aardig druk geweest zijn ’s avonds aan de eettafel, tenzij men in ploegendienst tafelde of ’s morgens bij de douche en WC. Veelal hoorde je dan de kreet : “Ma !!!…. Zij zit al urenlang in de badkamer voor de spiegel en ik moet nodig.” of iets dergelijks.  In de almanakken wordt haar moeder Jacoba voor het eerst als weduwe aangemerkt per almanak 1921. (Dat impliceert dat vader Charles dan gestorven moet zijn.) Het laatst wordt zij vermeld in de almanak van 1931. De families KIBURGER, MANOT en JEPPE zijn verwant aan de familie Roggen. (Bandung en Sumatra.) !!! Er was ook een familie Roggen te Semarang, maar mij is een eventuele relatie onbekend en heb ook geen lust om het te onderzoeken.

Uit dit eerste huwelijk van mijn pa kwamen de volgende kinderen voort (mijn half broer en halfzussen):

  • Cornelis Boers, geboren te Bandung 20 april 1919. Jaja, pa was netjes en had niet van te voren van de appel uit de Hof van Eden gesnoept en keurig gewacht. Cor sneuvelde in de Slag van de Javazee 27 feb 1942 in zijn functie als Stoker 1 bij de Marine. In 1938 volbracht hij zijn opleiding te Den Helder. Cor werd slechts 22 jaar oud. Zie ook de pagina Slag in de Javazee I.
  • Julia Boers, geboren te Bandung 21 aug 1921. Anno nov 2016 leeft zij nog en woont in Spanje. Op 30 sept 2015 vertrok zij met kennissen vanuit Spanje via Nederland naar Suriname en verbleef daar t/m 30 maart 2016. Ik heb het diepste respect voor mijn zus met al haar kwalen en mankementen. Julia overleed op 7 okt 2021 om 06:30 in haar slaap te San Vicente alwaar zij sedert 2017 in het tehuis Ouden van Dagen verbleef. Zij werd 100 jaar.
  • Petronella Boers, geboren te Bandung 1 juli 1924 en gestorven te Ermelo 21 januari 1956. Zij was gehuwd met haar neef (speciale toestemming gekregen) Carl Roggen. Nel werd slechts 31 jaren oud.

Hieronder enkele foto’s van Victorina Boers-Roggen en de kinderen. Deze foto moet in elk geval vóór juli 1924  en na eind 1921 genomen zijn, want het jongetje is Cor en het babytje op schoot is Julia. (Nel was pas op 10 juli 1924 geboren.)

Aanvulling d.d. 05-05-2016: Vandaag onder andere zoektermen gezocht naar meer gegevens en jawel: gevonden. Pa had zich in laten schrijven in de periode 16/31-8-1924 op het volgende adres TJITJENDO 87 Blok 5a Bandung en hij was toen werkzaam op de Kina onderneming Goenoeng Kasoer van de Cult.Mij. Tjilongkrang met J.J. Cramer als adminstrateur/commissaris. Onderstaande foto is duidelijk dus niet op dit adres genomen maar in een studio. (Bewering: Al was het alleen maar vanwege het feit, dat bij mijn weten bijna niemand het in zijn hoofd zal halen om een dergelijke stoel thuis in de woonkamer te zetten en zeker niet mijn pa gelet op het meubilair van andere foto’s.) Einde aanvulling.

Aanvulling 3 maar 2020:

Dank zij het IGV die recentelijk in begin 2020 nieuwe publikaties openbaarde, waaronder de registers van Bandoeng, kwam ik een nieuwe vondst tegen over Pa en zijn eerste echtgenote Victorine Roggen.  Wat ik vreemd vind, is het feit dat de aangifte gedaan werd door Moeder Anselina, directrice en de arts. Ik dacht dat de arts het overlijden bevestigt en meer niet.

Saillant detail: Dr. Philip Laoh werd geboren te Manado op 26 mei 1879, woonde in 1912 te Amsterdam en verkreeg het Nederlanderschap op 5 febr 1912 bij KB Staatsblad 35. Hij was gehuwd met Anna Jeanette Govers. In 1918 had hij een artsenpraktijk te Bandung aan de Naripanweg 55.

In tegenstelling tot elders hierboven vermeld, woonde pa en zijn eerste gezin ten tijde  van het overlijden van Victorine nu op een ander adres, namelijk Tjitjendo nummer 169. (Boven de foto van Victorine en kinderen, had ik al gevonden dat zij woonden op Tjitjendo 87 blok 5a in 1924.)

Verder staat hier in de scan dat pa’s schoonmoeder heette Jacoba Roelof, hetgeen in tegenstelling is tot datgene wat de familie altijd ten stelligste beweerde dat zij Jacoba Roela(Boela) heette afkomstig van een eiland Boela in de buurt van Ternate etc.

Einde aanvulling 2 maart 2020.

Foto’s onder: De foto’s hieronder zijn gedateerd  24 nov 1928. De kinderen waren toen al wees, aangezien hun moeder stierf in mei 1928. Met veel geduld, pijn en moeite kon ik de datum aan de achterkant van de foto’s ontcijferen, aangezien ze op een stuk fotokarton waren geplakt. 24 nov 1928 was een zaterdag en misschien daarom waren de kinderen netjes opgedoft door mijn pa. Want doordeweeks liep men in hansopjes….. In het verre Nederland woedde op 24 nov 1928 t/m 29 nov 1928 een zeer zware storm, waarbij 58 doden vielen. (Bron: KNMI)…… Dit laatste terzijde….

Cor in de tuin van de woning van de onderneming Bodjong Terong. Pa hield van orde en netheid. Hij zette de kinderen op de zelfde plek neer om ze te fotograferen. Het was in die dagen natuurlijk mode voor de jongetjes (en soms ook meisjes) om matrozenpakjes te dragen….. maar Cor ging op zijn 19de toch wel zich even aanmelden bij de Marine…… Hij was hier 9 jaar oud.

Hieronder: Julia in de tuin van de woning te Bodjong Terong. Zij was hier 7 jaar oud.

Hieronder: Nel in de tuin van de woning te Bodjong Terong. ….. OK, Nel was nog te klein en die mocht een ietsje afwijkend poseren ten opzichte van broer en zus. Nel was hier 5 jaar oud.

Hieronder: Victorina Roggen in de voortuin van de woning te Bodjong Terong. Achterkant foto duidt aan 6 april 1921. Mijn zus Julia werd op 21 aug 1921 geboren, daarom werd deze foto slechts “half” genomen. Enigszins is waar te nemen, dat Victorina in verwachting is.

Maar, zoals immer:  het leven geeft en neemt en kwam er een eind aan het geluk van mijn vader’s Indisch gezin en onverwachts,  na een kort ziekbed, overleed de moeder van mijn halfbroer en halfzusters op 15 mei 1928 in de leeftijd van slechts 31 jaren. De kinderen waren: Cornelis 9, Julia 7 en Petronella 5 jaren oud.

Hun huwelijk had slechts 10 jaar en een maand geduurd. !!!

Navraag leerde mij dat de kindertjes bij oma Roggen (opa Roggen was al in 1903 overleden) en de overife familieleden werden ondergebracht en pa verkaste (crisisjaren) naar Oost Java naar de onderneming Swaroe Boeloeroto, alwaar hij te Malang mijn moeder Beatrix ten Cate ontmoette en zij huwden op 18 mei 1931 te Blitar. Zie hiervoor de pagina Mijn ouders.

Pa haalde zijn kindertjes van hun oma Roggen of de tantes/ooms te Bandung weer bij zich en op 17 maart 1932 werd te Blitar geboren mijn zus Marie (Miep). Oma Jacoba Roggen-Boela moet inmiddels circa 1930 overleden zijn en ik neem aan dat de kinderen dan door de ooms/tantes werden opgevoed, totdat zij door hun vader weer terug genomen werden. (Almanak 1931 vermeldt haar naam niet meer.)

Foto hieronder: Alle kinderen van Pa tot op dat moment bij elkaar te Blitar. Van links naar rechts: Julia, Cor en Nel en zittend baby Miep.

Helaas, de slechte tijden braken uit voor allen in het nieuwe gezin. Opgroeiende kindertjes, die plots hun moeder verloren hadden en daarna 3 jaartjes bij oma en ooms/tantes ondergebracht werden en pats boem zomaar een nieuwe mama kregen en een nieuw babyzusje die de nodige aandacht nodig had, een papa die heel de week buitenshuis was op de cultuurvelden…. dat moest wel wrijving geven…..

Een oorlog naderde en brak uit. Vlak voor het moment dat mijn vader en mijn moeder separaat opgepakt werden, werden mijn halfzussen verspreid ondergebracht bij diverse  familieleden te Pasuruan en Bandung…. Cor was vanaf 1938 al bij de Marine.

Er werd in de oorlogsjaren nog een jongetje geboren, maar dat geschiedde niet thuis maar in een Jappenkamp Kawarasan (Kediri) . Pa heeft de geboorte van dit jongetje nooit meegemaakt, want hij werd in zomer 1943 opgesloten in een Jappenkamp (ex SF Poerwo Asri) en stierf in 1944 en pas in 1949 door de ODO troepen op het Europees kerkhof te KEDIRI herbegraven……

Mijn moeder Beatrix, mijn zus Marie (Miep) en ik, het pasgeboren jongetje, zaten weer in andere Jappenkampen (Kawarasan en Ambarawa en Semarang  en later na het beëindigen van de oorlog in Bersiap kampen (Malang, Soerabaja B-kamp en Darmo) waar Ma stierf in kamp de Bergenbuurt Malang op 21 maart 1946.

In febr 1946 werd onderwijl op de kades van Batavia haar zwager Henri Constant Boers het hospitaalschip Oranje ingedragen door het Rode Kruis, ter verscheping naar Nederland, want hij kwam fysiek en psychisch gehavend uit Cimahi en stierf gehavend en na een constant langdurig lijden in 1948, nooit meer geheeld van zijn wonden. Oom Henri werd als burgergevangene in 1942 geïnterneerd en verliet het Cimahi kamp als krijgsgevangene omdat in 1944 het totale civiele Japanse bestuur onder Militair Japans bestuur werd geplaatst. (Mededeling Rode Kruis per email.)

Quote:…. Aan het einde van de oorlog verkeerden veel krijgsgevangenen in een ’toestand van lichamelijke en geestelijke uitputting waaronder ook de sterkste nauwelijks nog enige weerstand konden opbrengen’[14]  Bldz 12 Geïllustreerde atlas kampen Ned. Indië. Unquote.

Het huwelijk van mijn pa met mijn ma had ook slechts 12 jaren geduurd. Veel geluk was mijn pa in zijn tweede huwelijk ook niet beschoren.

Mijn halfbroer Cor was al gesneuveld in 1942 en mijn halfzussen Nel en Julia werden “buitenkampers” en waren bij de familie in Bandung en maakten het nodige mee, waardoor zij later ook getekend door het leven moesten.

Pas einde der jaren ’70 van de vorige eeuw leerde ik mijn zus Julia kennen. Wij kwamen elkander door een toevalligheid op het spoor, daar waar het Rode Kruis ons destijds niet bij elkaar kon brengen. Zij had ook nooit geweten dat ik geboren was. Zus Nel was inmiddels al in 1956 gestorven. Onze eerste ontmoeting op het perron toen Julia uit de trein stapte en ik met een vestomde mond mompelde:’Dag mevrouw.” tegen mijn zus die ik niet eerder had gezien.

Alle kinderen uit het huwelijk van mijn vader met zijn eerste vrouw Victorina hebben/hadden geen nazaten.

Originele foto’s met dank aan mijn zus Julia te Spanje, gekregen voor mijn verjaardag en zijn mijn eigendom nu. Dus copyright !!!

Tot slot fragmenten uit een gesprek op 22 okt 2013 pas met mijn 92-jarige zus en met veel geduld het eruit gekregen:

Enkele namen van broers en zusters van Victorina Roggen en tevens enkele kenmerken/eigenschappen. Één en ander mochten er passerende genealogen iets aan hebben. In zwart  volgens mededeling van mijn zus. In oranje aanvullingen volgens de almanakken.

Almanak: Ch. L. Roggen huwt 6-8-1881 te Bandung met Jacoba Roela. (Fam.relaas zegt: BOELA.)

  1. De oudste zoon uit het gezin Roggen-Roela was oom Charles Louis. (Vernoemd naar zijn vader). Hij had vallende ziekte en geen “baboe”, maar enkel een djongos in dienst, want die was sterk genoeg om hem van de vloer op te tillen. Over Charles Louis Junior helemaal onderaan deze bladzij enkele aanvullingen.  (Almanak: Erkenning 15-1-1879)… Wordt in latere almanakken aangeduid met Jr.
  2. Er was een andere zoon: oom Max en die had een vriend en liep met haarpinnen in zijn haar en volgens mijn zus was hij een “meid”. Maar hij gaf de neefjes en nichtjes wel altijd snoepgeld en daarom hielden zij wel van hem, ondanks dat hij als een meisje liep. (Almanak: *Bandung 14-11-1887 Maximiliaan Richard Roggen.)
  3. Er was een tante Trui(Almanak: *Bandung 21-5-1890 Geertruida Frederika Roggen.)
  4. Er was een tante Constance(Almanak: Erkenning 20-10-1880 Constance Roggen.)
  5. Er was een tante Mien(Almanak: *Bandung 25-4-1884 Wilhelmina Christina Roggen. Later gehuwd met Kiburger.)
  6. Tante Lien was de op één na jongste dochter en die had een niet erkende dochter  Roos geheten en tante Lien stierf aan vergiftiging. Dochter Roos logeerde bij ooms en tantes en neven en nichten, waar plaats voor haar was. Zij woonde niet op zich zelf. ….. (Almanak: * Bandung 4-9-1892 Pauline Theodora Roggen.)
  7. Almanak: * Bandung 14-8-1882 Victor Emanuel Roggen.
  8. Volgens mijn zus waren er in totaal 10 kinderen uit dit huwelijk. Maar met de moeder van mijn zus (Victorina) meegerekend kom ik slechts op 8 kinderen totaal. Ik mis er dus nog 2.

Foto onder: Zie 6) hierboven. Roos met ??? Waarschijnlijk haar moeder Pauline Christina Roggen. Zeker weten doe ik het niet. Maar logischerwijs nagedacht? Waarom zou ze met een tante op de foto staan?

Oma Jacoba Roela werd door een ieder Mak Tjang genoemd; ze was klein en tenger en speelde heel graag keplek.(Kaarten gokspel)… Mak Tjang was vroeger een algemene benaming voor oma/voormoeder soms ook wel, of nenek. Indien gebruikt in een vloek, dan was het Nenek Moyangmu of te wel “je grootje”.

Opa Charles Louis Roggen kende mijn zus slechts van de foto aan de wand: Een man met een hele lange baard. Dus mocht de passerende dolende bezoeker ooit een foto vinden van een man met een lange baard in een NIL uniform, dan bij deze dus.

Mijn zus vroeg me ook het volgende: Haat jij de Japanners niet? Mijn antwoord luidde: “Nee, want ik haal met haat mijn familie niet terug op aarde en mijn gemoedsrust zal enkel verstoord blijven als ik ze haat. Het wil niet zeggen, dat ik de verantwoordelijke Japanners van destijds hun wandaden en of beslissingen daartoe vergeef ….. Ik weet niet wat ik zou doen of hoe ik zou handelen, mocht ik ooit nog zo’n overlevende beul van eertijds tegen het lijf lopen, want ik denk niet dat het ooit zal gebeuren toch? Ik denk dat de bups van destijds ook allang het Japanse aardse heeft verlaten en ingeruild heeft voor het Japanse hiernamaals en het zou onmenselijk van mij zijn en ik zou mezelf dan op hetzelfde lage niveau begeven, als ik mijn verdriet om zou zetten naar wraakgevoelens van nazaten van die Japanse verantwoordelijken van weleer toch? Trouwens het mag al helemaal niet van Onze Hoogste Gebieder. ” …. Mijn zus antwoordde niet op mijn reacties.

En daar kon ik het mee doen…. Hoe de rest heette, dat moest ik maar uitzoeken en hen maar een bezoekje afleggen…. Het is niet veel voor een uurtje bellen met Spanje, na bijna 40 jaren gewacht te hebben. Nou ja, beter iets dan niets toch.

Het bovenstaande betreft mijn directe familieleden en handel er dan ook naar en laat die verrekte rechtermuisknop met rust.

Het bovenstaande is het relaas van de diaspora van een deel van mijn familie.

Een stukje (dus niet alles)  tekst van “De Hemel” gezongen door Stef Bos:

Toen ik klein was, was de hemel ergens boven in de lucht.
En je kon er enkel komen met een allerlaatste zucht.
Iedereen droeg witte lakens en je liep langs gouden straten,
Over pleinen met fonteinen vol met rode limonade

En je vloog door witte wolken en een engel hield je vast.
En je kon op water lopen want het water was van glas.
Iedereen was daar gelukkig nooit meer honger nooit meer pijn.
Had je hier alleen ellende , daar zou alles anders zijn.

Maar ik weet niet meer waar de hemel is.
Ik weet niet waar ik heen ga na dit leven.
Toen zag ik de hemel met de ogen van een kind,
Maar die is voorgoed verdwenen , d
e hemel is verdwenen

Ik werd ouder en geloofde in een andere fantasie.
En ik volgde Zarathustra met een soort van anarchie.
Want ik vloog over de wolken naar een land hier ver vandaan,
Maar ik zag geen gouden poorten en ik zag geen fonteinen staan

De hemel duurt maar even…. de hemel duurt maar even.


Hieronder één der foto’s van de ODO inzake herbegravingen district Kediri/Blitar/Semampir Oost Java.

Aanvullingen einde november 2016:

Mijn zus Julie Boers huwde 2x in haar leven. Haar eerste en enige grote liefde was haar eerste man Mario Aldeghi, van Italiaanse akomst uit Sicilie en ooit naar Indië getrokken alwaar zij elkaar ontmoetten en huwden. Mijn zus heeft me nooit veel verteld over haar prive-leven en dat kwam omdat wij te lang van elkaar leefden. Er was een groot verschil in leeftijd tussen ons en zij was al volwassen en het huis uit getrokken, toen ik nog geboren moest worden. De oorlog en nasleep speelde een rol mee en pas vele vele vele jaren later bracht het lot ons weer bij elkaar.

Eind november 2016 gaf zij mij eindelijk een stuk van haar leven prijs door middel van foto’s die zij mij nooit eerder had laten zien en waarin fragmenten van haar gehuwd leven met haar eerste man voor mij geopenbaard werden.

Haar tweede huwelijk was – in mijn ogen – een grote ramp en voor mij (en na zijn dood ook voor mijn zus – werd dit boek totaal afgesloten en is voor hem in ons leven geen plaats meer, ook niet door middel van foto’s of iets dergelijks. Over de doden niets dan goeds zegt men wel eens. In dit geval kan ik slechts negatief denken over hem en daarom doe ik verder niets over hem uitwijden. Klaar, dicht dat hoofdstuk.

Hieronder enkele beelden ervan die ik openbaar op deze pagina:

Heel veel vraagtekens erbij, maar deze zal ik nooit meer kunnen beantwoorden – of er moeten wonderen geschieden. Mijn zus Juul is heden ten dage eind november 2016 (*) gezegend in de leeftijd van 95 jaar maar reeds dement en woont duizenden kilometers van mij vandaan. Diaspora diaspora diaspora en nog eens diaspora is het lot wat mijn familie getroffen heeft. Zie ook de pagina CURSE OF DIASPORA.

Aanvulling: (*) Op 7 okt ’s 2021 morgens om een uur of 8 werd ik gebeld en kreeg ik te horen, dat mijn zuster Julia om 06:30 op 7 okt 2021 in haar slaap was overleden in de gezegende leeftijd van 100 jaar, een maand en 15 dagen na een leven vol van ellende en toch ook weer gelukkige momenten. Maar alles bij elkaar was er toch meer ellende dan geluk voor haar. Dag mijn zus, het ga je goed daarboven en eens komen we elkaar weer tegen. Je bent nu thuis bij papa en mama en broer Cor en zus Nel en zus Miep en bij je geliefde eerste man Mario van wie je zielsveel hield en die ook al vroeg uit leven vertrok. Voor jou als afscheid van mij:   https://youtu.be/9FtP19mjJ0A   Dle Yaman. Want we hebben deels Armeens bloed in ons toch. Dag Juul. Alweer is een stukje Ned.Indische Armeense geschiedenis geëindigd.

Einde aanvulling.

Einde aanvulling d.d. 25 november 2016.

Anvullingen 15 dec 2016:

  • Ik besloot toch maar weer energie en moeite te wijden aan een nader onderzoek van de familie Roggen te Bandung en vond nog de volgende feiten en informatie.
  • In de RA.’s 1855 en 1863 wordt de naam genoemd van ADAM ROELA als inwoner van Bandoeng.
  • Charles Louis Roggen huwde op 6 aug 1881 met Jacoba Roela te Bandoeng. (Charles was geboren 1825 en derhalve op deze datum oud 56 jaren.)
  • Op 27 okt 1877 wordt een brief als onbestelbaar aangetekend en geretourneerd aan PIERRE ROELA te Aceh. De brief was gestuurd naar Charleroi België. (Zou dit een broer van Charles senior geweest kunnen zijn? Of wellicht een zoon uit een eerste huwelijk?)
  • Graf 293 van het voormalig Europees kerkhof te Bandoeng vemeldt: HIER RUST P. CH. ROGGEN. R.I.P. Het zou een drukfout geweest kunnen zijn en dat dit P.Th. moet zijn? (Pauline Theodora  roepnaam tante Lien.) ??
  • Graf 396 van dit zelfde kerkhof vermeldt: HIER RUST CHARLES LOUIS ROGGEN. R.I.P. (Is dit Senior of Junior)?
  • Graf 652 van dit zelfde kerkhof vermeldt: HIER RUST VICTORINE BOERS GEBOREN ROGGEN. Geboren Bandoeng 24 maart 1897 en overleden Bandoeng 15 mei 1928.
  • De RA’s 1930 en 1932 vermelden J. ROELA, hoofd onderwijzer te AMBON.
  • Na het overlijden van haar man onderhoudt de weduwe J. Roggen zich in haar levensonderhoud door middel van het verkopen van ROGGENS’s GENEESKRACHTIGE KRUIDEN. Diverse advertentie in de jaren 1920 getuigen hiervan. Tussen de advertenties van de weduwe J. Roggen verschijnen ook enkele advertenties over deze kruiden afkomstig van V.E. ROGGEN  (Victor Emanuel). Zou deze zoon het bedrijf overgenomen hebben van zijn moeder? Ik weet geen overlijdensdatum van de weduwe J. Roggen, noch haar geboortedatum die hoogstwaarschijnlijk ergens tussen 1858 en 1861 gelegen moest zijn. (Eerste kind wordt namelijk geboren in 1882).
  • De weduwe J. Roggen woonde op diverse adressen te Bandoeng: Gang Altman 6, Tjitjendoweg 147, Keboen Djoekoetweg, Tjitjendo Blok A86. (Pa en zijn vrouw woonden op Tjitjenbo 87 Blok 5A.). (Victor Emanuel woonde weer op de Tjitjendoweg 3.
  • Volgens mijn zus was Charles Louis Roggen Senior een gepensioneerd militair van het NIL. De almanakken vermelden echter dat hij ook administrateur was van de onderneming Djajagiri (Kina) te Oedjoeng Broeng Koelon sinds 30 jan 1876. (tegenwoordig gespeld als Ujungberung en ligt oostelijk van Bandung)
  • Charles Louis Roggen JUNIOR was eveneens cultuurplanter. Dit wordt vermeldt in een groot reclame artikel van Willam Pink’s Kruiden waarin als voorbeeld Charles Louis wordt genoemd, die deze kruiden gebruikte en er baat bij had. Dat Charles Junior lichamelijk kwalen had kan heel goed kloppen, getuige de vehalen van mijn zus over hem. (Zie ook helemaal boven de lijst met kinderen.) Het verhaal hierover is HIER TE LEZEN. Charles Junior was waarnemend administrateur van de koffie onderneming te Radjamandala en dat ligt westelijk van Bandung en valt onder Tasikmalaya.
  • De overlijdens advertentie van Charles Louis Roggen senior was vrij simpel: OVERLEDEN DE HEER CHARLES LOUIS ROGGEN IN DE OUDERDOM VAN 78 JAREN. Enige en algemene kennisgave. De advertentie werd geplaatst in de Preanger Bode 5 sept 1903. Geen nabestaanden vermeld, geen exacte datum, niente. Waarom?

Hieronder een kaart van Rajamandala en omstreken. Tegenwoordig verbouwt men er cacao.

Einde aanvullingen 15 dec 2016.

Terug naar boven